ESP Lancia Phedra 2008 Instrukcja obsługi (in Polish)

120
System ESP pomaga kierowcy utrzy-
maç kontrol´ nad samochodem
w przypadku utraty przyczepnoÊci kó∏
do drogi, ale si∏y wytwarzane przez sys-
tem regulacji w celu kontrolowania
utraty stabilnoÊci samochodu ograni-
czone sà zawsze warunkami przyczep-
noÊci kó∏ do nawierzchni drogi.
FUNKCJONOWANIE SYSTEMU
ESP
System ESP w∏àcza si´ automatycz-
nie przy ka˝dym uruchomieniu silnika;
mo˝na go wy∏àczyç i ponownie w∏àczyç
r´cznie za pomocà naciÊni´cia przyci-
sku A(rys. 155) znajdujàcego si´ w
desce rozdzielczej.G∏ównymi elementami systemu
ESP sà:
– centralka elektroniczna przetwa-
rzajàca sygna∏y przesy∏ane przez ró˝ne
czujniki i si∏owniki, aktywujàc odpo-
wiednie strategie,
– czujnik kàta skr´tu, który rozpo-
znaje pozycj´ kierownicy,
– cztery czujniki rozpoznania pr´d-
koÊci obrotowej ka˝dego z kó∏,
– czujnik ciÊnienia w uk∏adzie ha-
mulcowym,
– czujnik rozpoznania obrotu samo-
chodu wokó∏ osi pionowej;
– czujnik rozpoznania przyspieszenia
bocznego (si∏y odÊrodkowej).Najwa˝niejszym elementem systemu
jest centralka ESP, która na podstawie
danych przesy∏anych przez czujniki za-
montowane w samochodzie oblicza si-
∏y odÊrodkowe wytwarzane, gdy samo-
chód jedzie po zakr´cie. Czujnik odchy-
lenia rozpoznaje obrót samochodu wo-
kó∏ jego osi pionowej. Si∏y odÊrodkowe
wytwarzane podczas jazdy po zakr´cie
sà rozpoznawane przez czujnik przy-
spieszenia bocznego o du˝ej czu∏oÊci.
Dzia∏anie stabilizujàce systemu ESP
oparte jest o obliczenia wykonywane
przez centralk´ elektronicznà systemu,
która przetwarza sygna∏y przesy∏ane
przez czujniki: obrotu kierownicà, przy-
spieszenia bocznego i pr´dkoÊci obroto-
wej ka˝dego ko∏a. Sygna∏y te umo˝li-
wiajà centralce rozpoznanie manewru
jaki kierowca mo˝e wykonaç gdy obra-
ca kierownicà.
rys. 155
L0B0112b

121
Centralka przetwarza sygna∏y przesy-
∏ane przez czujniki, rozpoznajàc w spo-
sób ciàg∏y po∏o˝enie samochodu i po-
równuje go z torem, po którym kierow-
ca zamierza jechaç. W przypadku nie-
zgodnoÊci centralka natychmiast steru-
je w najw∏aÊciwszy sposób, aby samo-
chód odzyska∏ wymagany tor jazdy:
hamuje z ró˝nà si∏à jednym lub kilko-
ma ko∏ami i w razie potrzeby zmniejsza
moc wytwarzanà przez silnik.
Dzia∏ania korekcyjne sà zmieniane
i sterowane w sposób ciàg∏y w celu uzy-
skania toru jazdy wymaganego przez
kierowc´.
Dzia∏anie systemu ESP zwi´ksza
znacznie bezpieczeƒstwo aktywne sa-
mochodu w wielu niebezpiecznych sy-
tuacjach, zw∏aszcza gdy zmienia si´
przyczepnoÊç kó∏ do nawierzchni drogi.INTERWENCJA SYSTEMU ESP
Interwencja systemu ESP sygnalizo-
wana jest pulsowaniem lampki sygna-
lizacyjnej
ñw zestawie wskaêników
informujàc kierowc´, ˝e samochód
znajduje si´ w krytycznych warun-
kach stabilnoÊci i przyczepnoÊci.
Sygnalizacja anomalii systemu
ESP
W przypadku ewentualnej anomalii,
system wy∏àcza si´ automatycznie
i lampka sygnalizacyjna
ñzaÊwieci si´
w zestawie wskaêników, razem uka˝e
si´ komunikat na wyÊwietlaczu syste-
mu infotelematycznego CONNECT
Nav +.
W przypadku anomalii systemu ESP,
samochód funkcjonuje tak, jak w wersji
bez tego systemu: zaleca si´ jednak jak
najszybciej zwróciç do ASO Lancii.
Dla prawid∏owego dzia∏a-
nia systemu ESP konieczne
jest, aby opony na wszyst-
kich ko∏ach by∏y tej samej marki, ty-
pu i posiada∏y takie same wymia-
ry. Ponadto opony powinny byç
w doskona∏ym stanie.
FUNKCJE TC I ASR
Funkcje TC (Traction Control) i ASR
(Anty Slip Regulation) zintegrowane
z systemem ESP kontrolujà nap´d sa-
mochodu i interweniujà automatyczne,
gdy rozpoznany zostanie poÊlizg jedne-
go lub obu kó∏ nap´dowych.
W zale˝noÊci od warunków poÊlizgu
uaktywniane sà dwa ró˝ne systemy
kontroli:
– je˝eli poÊlizg obu kó∏ nap´dowych
jest spowodowany zbyt du˝à mocà
przenoszonà na ko∏a, funkcja ASR
zmniejsza moc przenoszonà z silnika.

122
– je˝eli jest poÊlizg tylko jednego ko-
∏a nap´dowego, funkcja TC interweniu-
je hamujàc automatycznie tylko to ko-
∏a; dzia∏anie to jest analogiczne jak sa-
moblokowanie mechanizmu ró˝nico-
wego.
Dzia∏anie funkcji TC i ASR jest szcze-
gólnie u˝yteczne w nast´pujàcych wa-
runkach:
– poÊlizgu na zakr´cie ko∏a we-
wn´trznego pod wp∏ywem zmian dy-
namicznych obcià˝enia lub nadmierne-
go przyspieszania,
– zbyt du˝ej mocy przenoszonej na
ko∏a – w stosunku do warunków na-
wierzchni drogi,
– przyspieszenia na drogach o nie-
równej nawierzchni, pokrytej Êniegiem
lub lodem.
– utraty przyczepnoÊci na mokrej na-
wierzchni. Osiàgi w funkcjonowaniu,
w zakresie bezpieczeƒstwa
aktywnego, nie zwalniajà
kierowcy z obowiàzku zachowania
maksymalnej ostro˝noÊci podczas
jazdy. Kierowanie samochodem po-
winno byç dostosowane do stanu
nawierzchni, widocznoÊci i ruchu
drogowego. OdpowiedzialnoÊç za
bezpieczeƒstwo na drodze spoczy-
wa wy∏àcznie na kierowcy samo-
chodu.
Dla prawid∏owego dzia∏a-
nia funkcji TC i ASR ko-
nieczne jest, aby opony
wszystkich kó∏ by∏y tej samej mar-
ki, typu i posiada∏y takie same wy-
miary. Ponadto opony powinny byç
w doskona∏ym stanie.UWAGAPodczas jazdy po drodze
pokrytej Êniegiem, z zamontowanymi
∏aƒcuchami przeciwÊlizgowymi nale˝y
wy∏àczyç system ESP, dezaktywujàc
równoczeÊnie funkcjonowanie TC i ASR;
w tych warunkach nie wyst´puje po-
Êlizg kó∏ nap´dowych i podczas rusza-
nia mo˝liwe jest uzyskanie wi´kszego
momentu.
FUNKCJA MSR
Uzupe∏nieniem systemu jest funkcja
MSR (Motor Scleppmoment Regulung)
regulacji nap´du silnika. Ta funkcja re-
guluje automatycznie moment hamo-
wania silnika przy redukcji biegów;
w przypadku zbyt szybkiej redukcji bie-
gów interweniuje zwi´kszajàc moment
nap´dowy przekazywany z silnika za-
pobiegajàc w ten sposób powstaniu
nadmiernego momentu przekazywane-
mu z kó∏ nap´dowych, które w warun-
kach ma∏ej przyczepnoÊci mogà spowo-
dowaç utrat´ stabilnoÊci samochodu.

141
JAZDA W DESZCZU
Deszcz i mokra nawierzchnia drogi sà
bardzo niebezpieczne.
Na mokrej nawierzchni drogi wszyst-
kie manewry sà trudniejsze, poniewa˝
przyczepnoÊç kó∏ do mokrego asfaltu
jest znacznie mniejsza, co powoduje
wyd∏u˝enie drogi hamowania i zmniej-
szenie przyczepnoÊci kó∏.
G∏ówne zalecenia sà nast´pujàce:
– zmniejszyç pr´dkoÊç i utrzymywaç
wi´kszà bezpiecznà odleg∏oÊç od samo-
chodów jadàcych przed nami,
– intensywny deszcz pogarsza wi-
docznoÊç, w tych warunkach równie˝
w dzieƒ zapaliç Êwiat∏a mijania, aby
byç widocznym dla innych,
– nie przeje˝d˝aç z du˝à pr´dkoÊcià
ka∏u˝ i trzymaç mocno kierownic´;
przejechanie ka∏u˝y z du˝à pr´dkoÊcià
mo˝e spowodowaç utrat´ kontroli nad
samochodem i wpadni´cie w poÊlizg
(zjawisko „aquaplaningu”),– ustawiç sterowanie klimatyzacjà na
dzia∏anie odparowujàce, aby uzyskaç
najlepszà widocznoÊç,
– sprawdzaç okresowo stan piór wy-
cieraczek szyby przedniej i szyby tylnej.
JAZDA WE MGLE
Je˝eli mg∏a jest bardzo g´sta, nale˝y
zrezygnowaç z dalszej jazdy.
W przypadku jazdy we mgle, mgle
lekkiej, jednolitej lub miejscowej, g∏ów-
ne zalecenia sà nast´pujàce:
– utrzymywaç umiarkowanà pr´d-
koÊç,
– w∏àczyç równie˝ w dzieƒ Êwiat∏a
mijania, i je˝eli to konieczne przednie
i tylne Êwiat∏a przeciwmgielne, Nie w∏à-
czaç Êwiate∏ drogowych.UWAGANa odcinkach o dobrej wi-
docznoÊci wy∏àczyç tylne Êwiat∏a prze-
ciwmgielne. Wysokie nat´˝enie Êwiece-
nia tych Êwiate∏ przeszkadza innym
u˝ytkownikom drogi jadàcym za nami.
Pami´taç, ˝e mg∏a osiada na jezdni,
a wi´c utrudnia jakikolwiek rodzaj ma-
newru oraz wyd∏u˝a drog´ hamowania:
– utrzymywaç wi´kszà bezpiecznà
odleg∏oÊç od samochodów jadàcych
przed nami,
– unikaç niespodziewanych zmian
pr´dkoÊci,
– unikaç, w miar´ mo˝liwoÊci, wy-
przedzania innych pojazdów,
– w razie koniecznoÊci zatrzymania
samochodu (uszkodzenie, ma∏a widocz-
noÊç itp.) nale˝y zjechaç poza pas jezd-
ni. W∏àczyç Êwiat∏a awaryjne i je˝eli to
mo˝liwe, Êwiat∏a mijania,
– w∏àczaç rytmicznie sygna∏ dêwi´-
kowy, gdy zauwa˝ymy, ˝e zbli˝a si´ in-
ny samochód.

142
JAZDA W GÓRACH
G∏ówne zalecenia sà nast´pujàce:
– przy zjazdach stosowaç hamowa-
nie silnikiem w∏àczajàc niskie biegi, aby
nie przegrzaç hamulców,
– nie zje˝d˝aç absolutnie z góry przy
wy∏àczonym silniku lub na luzie, a tym
bardziej przy kluczyku wyj´tym z wy-
∏àcznika zap∏onu,
– jechaç z minimalnà pr´dkoÊcià uni-
kajàc „Êcinania” zakr´tów,
– pami´taç, ˝e wyprzedzanie pod gó-
r´ jest wolniejsze a wi´c wymaga d∏u˝-
szej wolnej drogi. Je˝eli jesteÊcie wy-
przedzani pod gór´ nale˝y u∏atwiç prze-
jazd innemu samochodowi.JAZDA PO ÂNIEGU I LODZIE
G∏ówne zalecenia sà nast´pujàce:
– utrzymywaç bardzo umiarkowanà
pr´dkoÊç,
– utrzymywaç bezpiecznà odleg∏oÊç
od samochodu jadàcego przed nami,
– na oÊnie˝onej drodze montowaç
opony zimowe lub ∏aƒcuchy przeciwÊli-
zgowe; patrz rozdzia∏ „¸aƒcuchy prze-
ciwpoÊlizgowe” w niniejszej Instrukcji,
– nie pozostawiaç na d∏u˝ej urucho-
mionego silnika na Êniegu; Ênieg mo˝e
spowodowaç skierowanie spalin do
wn´trza samochodu,
– stosowaç przewa˝nie hamowanie
silnikiem i unikaç gwa∏townego hamo-
wania,
– unikaç niespodziewanych przyspie-
szeƒ i nag∏ych zmian kierunku jazdy,– w zimie równie˝ na drogach pozor-
nie suchych mogà wystàpiç oblodzenia;
zwracaç szczególnà uwag´ jadàc po
drogach znajdujàcych si´ w cieniu, cià-
gnàcych si´ wzd∏u˝ drzew i ska∏, na
których móg∏ zachowaç si´ lód.
JAZDA Z ABS
ABS jest uzupe∏nieniem uk∏adu ha-
mulcowego, który przynosi g∏ównie
dwie korzyÊci:
1) zapobiega blokowaniu kó∏ i w kon-
sekwencji poÊlizgowi kó∏ podczas ha-
mowania nag∏ego, szczególnie w wa-
runkach ma∏ej przyczepnoÊci.
2) umo˝liwia jednoczesne hamowanie
i skr´canie, aby ominàç ewentualne
nieprzewidziane przeszkody i aby pod-
czas hamowania skierowaç samochód
tam gdzie si´ chce, zgodnie z granicà fi-
zycznej przyczepnoÊci opony do drogi.

147
Nie uruchamiaç silnika, nawet tylko
na prób´, przy jednej lub kilku od∏àczo-
nych Êwiecach zap∏onowych.
Nie rozgrzewaç silnika na biegu ja∏o-
wym przed ruszeniem je˝eli tempera-
tura zewn´trzna jest bardzo niska,
a i w tym przypadku, nie d∏u˝ej ni˝
przez 30 sekund.Nie montowaç ró˝nych dodatkowych
os∏on cieplnych i nie wyjmowaç tych
które sà na katalizatorze i na rurze wy-
dechowej.HOLOWANIE
PRZYCZEPY
UWAGI
Do holowania przyczepy campingo-
wej lub innej samochód musi byç wy-
posa˝ony w homologowany hak holow-
niczy i odpowiednià instalacj´ elek-
trycznà.
Monta˝ haka musi byç wykonany
przez specjalist´, który wystawia rów-
nie˝ dokumentacj´ technicznà wyma-
ganà przez kodeks drogowy.
Zamontowaç ewentualnie lusterka
wsteczne specyficzne i/ lub dodatkowe,
respektujàc zasady przepisów o ruchu
drogowym.
Pami´taç, ˝e holowana przyczepa
zmniejsza mo˝liwoÊç pokonywania
stromych wzniesieƒ, zwi´ksza drog´ ha-
mowania oraz czas wyprzedzania w za-
le˝noÊci od jej obcià˝enia.
Podczas normalnego funk-
cjonowania katalizator osià-
ga bardzo wysokà tempera-
tur´. Dlatego nie parkowaç samo-
chodu na ∏atwopalnym pod∏o˝u
(trawa, suche liÊcie, ig∏y sosnowe
itp.): niebezpieczeƒstwo po˝aru.
Nie rozpylaç ˝adnych
Êrodków na katalizator,
sond´ lambda i rur´ wyde-
chowà.
Nieprzestrzeganie tych za-
sad mo˝e spowodowaç po-
wstanie po˝aru.

149
Charakterystyki opon zimowych
znacznie si´ zmniejszajà, gdy wysokoÊç
bie˝nika jest mniejsza od 4 mm. W tym
przypadku w por´ je zamieniç.
Specyficzne charakterystyki opon zi-
mowych powodujà, ˝e w normalnych
warunkach lub w przypadku d∏ugiej
jazdy po autostradzie, ich osiàgi sà
mniejsze od osiàgów opon normalnych
z wyposa˝enia.
Dlatego ich stosowanie ograniczyç do
osiàgów jakie sà przewidziane w homo-
logacji opon.
UWAGAGdy u˝ywa si´ opon zimo-
wych z wskaênikiem maksymalnej
pr´dkoÊci mniejszej od osiàganych
przez samochód (powi´kszonej o 5%),
umieÊciç wewnàtrz samochodu, w do-
brze widocznym miejscu dla kierowcy,
informacj´ ostrzegajàcà aby nie prze-
kraczaç maksymalnej pr´dkoÊci dla
opon zimowych (jak przewiduje Dyrek-
tywa CE).OPONY ZIMOWE
Opony zimowe opracowano specjal-
nie dla jazdy po Êniegu i lodzie. Monto-
waç je w miejsce opon, w które samo-
chód jest wyposa˝ony.
U˝ywaç opon zimowych o wymiarach
takich samych jak opony z wyposa˝e-
nia samochodu.
ASO Lanciiudzieli Wam porad w
wyborze opon najbardziej odpowied-
nich do zamontowania w Waszym sa-
mochodzie.Montowaç na wszystkich czterech ko-
∏ach opony takie same (marki i profilu)
aby zapewniç wi´ksze bezpieczeƒstwo
podczas jazdy i hamowania oraz dobre
prowadzenie samochodu.
Pami´taç, ˝e korzystnie jest nie zmie-
niaç kierunku obracania si´ opon.
Maksymalna pr´dkoÊç
opon zimowych ze wskaêni-
kiem „Q” nie mo˝e przekra-
czaç 160 km/h; ze wskaênikiem „T”
nie mo˝e przekraczaç 190 km/h; ze
wskaênikiem „H” nie mo˝e prze-
kraczaç 210 km/h; respektowaç
jednak obowiàzujàcych przepisów
Kodeksu drogowego.

150
¸A¡CUCHY PRZE-
CIWÂLIZGOWE
Stosowanie ∏aƒcuchów przeciwÊlizgo-
wych zale˝y od przepisów obowiàzujà-
cych w danym kraju.
¸aƒcuchy powinny byç zak∏adane tyl-
ko na opony kó∏ przednich (ko∏a nap´-
dzajàce).
Stosowaç tylko ∏aƒcuchy o zmniejszo-
nych gabarytach (maksymalnej wyso-
koÊci wystawania 12 mm poza profil
opony).
Zaleca si´ u˝ywanie ∏aƒcuchów prze-
ciwÊlizgowych z Lineaccessori Lancia.
Sprawdziç napi´cie ∏aƒcuchów po
przejechaniu kilkudziesi´ciu metrów.
Z zamontowanymi ∏aƒcu-
chami zaleca si´ wy∏àczyç
system ESP.D¸UGI POSTÓJ
SAMOCHODU
Je˝eli samochód musi staç przez d∏u˝-
szy okres czasu, przestrzegaç podanych
poni˝ej zaleceƒ:
– umieÊciç samochód w pomiesz-
czeniu zamkni´tym, suchym i prze-
wiewnym,
– w∏àczyç bieg, pozycj´ Pw samo-
chodach wyposa˝onych w automatycz-
nà elektronicznà skrzyni´ biegów,
– sprawdziç, czy hamulec postojowy
nie jest zaciàgni´ty,
– oczyÊciç i zabezpieczyç cz´Êci la-
kierowane, nak∏adajàc wosk zabezpie-
czajàcy,
– posypaç talkiem gumowe pióra
wycieraczek szyby przedniej i zostawiç
je odchylone od szyb,
– otworzyç lekko szyby,
Z zamontowanymi
∏aƒcuchami nale˝y
utrzymywaç umiar-
kowanà pr´dkoÊç, nie przekraczaç
50 km/h. Unikaç dziur w jezdni, nie
naje˝d˝aç na kraw´˝niki lub chod-
niki i nie przeje˝d˝aç zbyt d∏ugich
odcinków drogi nie pokrytych Ênie-
giem, aby nie uszkodziç samocho-
du i nawierzchni drogi.

JE˚ELI ZGAÂNIE OÂWIETLENIE
ZEWN¢TRZNE
PRZEDNIE LAMPY
ZESPOLONE
W przednich lampach zespolonych za-
montowane sà ˝arówki, Êwiate∏ pozy-
cyjnych, Êwiate∏ mijania, Êwiate∏ drogo-
wych, kierunkowskazów i przednich
Êwiate∏ przeciwmgielnych (rys. 12)
A– Êwiat∏a pozycyjne;
B– Êwiat∏a drogowe;
C– Êwiat∏a mijania;
D– kierunkowskazy;
E– przednie Êwiat∏a przeciwmgielne.
UWAGAOdnoÊnie typu ˝arówek i jej
mocy patrz tabela w rozdziale „Je˝eli
przepali si´ ˝arówka”.Zmiany lub naprawy in-
stalacji elektrycznej wyko-
nane niew∏aÊciwie, bez
uwzgl´dnienia charakterystyk tech-
nicznych instalacji, mogà spowodo-
waç nieprawid∏owe dzia∏ania uk∏a-
dów elektrycznych, zamontowa-
nych w samochodzie i stwarzaç za-
gro˝enie po˝arem.
Aby wymieniç ˝arówk´ Êwiate∏ mija-
nia konieczne jest wyj´cie os∏ony gumo-
wej 1(rys. 13) po obróceniu jej w kie-
runku przeciwnym do ruchu wskazó-
wek zegara.
Aby wymieniç ˝arówk´ Êwiate∏ pozy-
cyjnych, drogowych i kierunkowskazów
konieczne jest wyj´cie os∏ony 2po ob-
róceniu jej w kierunku przeciwnym do
ruchu wskazówek zegara.
Aby wymieniç ˝arówk´ przednich
Êwiate∏ przeciwmgielnych konieczne jest
wyj´cie os∏ony 3po obróceniu jej w kie-
runku przeciwnym do ruchu wskazó-
wek zegara.
162
rys. 12
L0B0130b
rys. 13
L0B0131b

165
PRZEDNIE ÂWIAT¸A
PRZECIWMGIELNE (rys. 19)
Aby wymieniç ˝arówk´ procedura jest
nast´pujàca:
– wyjàç os∏on´ 3w sposób opisany
poprzednio;
– roz∏àczyç konektor elektryczny A;
– od∏àczyç spr´˝yn´ mocujàcà B;
– wyjàç ˝arówk´ Ci wymieniç;
– zamontowaç nowà ˝arówk´ wpro-
wadzajàc wyst´p metalowy w odpo-
wiedni rowek w reflektorze;
– zablokowaç spr´˝yn´ mocujàcà B;
– po∏àczyç konektor elektryczny A.KIERUNKOWSKAZY BOCZNE
(rys. 20-21)
Aby wymieniç ˝arówk´ procedura jest
nast´pujàca:
– nacisnàç r´cznie klosz Aw kierun-
ku 1, aby Êcisnàç spr´˝yn´ wewn´trz-
nà B, a nast´pnie wyjàç kierunkowskaz
przesuwajàc go w kierunku 2;
– obróciç w kierunku przeciwnym do
ruchu wskazówek zegara opraw´ ˝a-
rówki C;
rys. 19
L0B0132b
rys. 20
L0B0128b
– wyjàç ˝arówk´ Dmocowanà na
wcisk i wymieniç;
– zamontowaç opraw´ ˝arówki C
i nast´pnie kompletny zespó∏ kierun-
kowskazu.
rys. 21
L0B0137b
Wykonywaç operacje wy-
miany ˝arówki kierunkow-
skazu bocznego ostro˝nie,
aby nie uszkodziç nadwozia i kie-
runkowskazu.