Hyundai Elantra 2016 Kullanım Kılavuzu (in Turkish)
Page 471 of 554
7-45
7
Bakım
LASTİKLER VE JANTLAR
Lastik bakımı
İyi bir bakım, güvenlik ve azami yakıt
tasarrufu için, daima önerilen lastik
basınçlarını uygulamalı, yük sınırları-
nı aÅŸmamalı ve aracınız için önerilen
ağırlık dağılımına dikkat etmelisiniz.
Önerilen soÄŸuk lastik havası
basınçları
Bütün lastik basınçları (stepne de
dahil) lastikler soÄŸukken ölçülmelidir.
“SoÄŸuk Lastik” ibaresi, aracın en az
üç saattir kullanılmadığı veya 1,6
km’den daha az kullanılmış olduÄŸu
durumu belirtmektedir.
En rahat sürüÅŸ, en üst düzeyde araç
hakimiyeti ve en az lastik aşınması
için önerilen lastik basınçları uygu-
lanmalıdır.
Önerilen lastik basınçları için Bö-
lüm 8’deki “Lastikler ve Jantlar”
konusuna bakınız.Tüm deÄŸerler (boyutlar ve basınçlar)
araç üzerindeki etikette görülebilir.
LastiÄŸin az ÅŸiÅŸirilmesi
Aşırı inik (70 KPa (10 psi) veya
daha düÅŸük basınçlı) lastikler
şiddetli ısı oluşumuna neden
olup, lastik patlamasına, lastik
elyafının ayrılmasına veya diğer
lastik hasarlarına yol açabilirler;
bunun sonucu olarak da araç
hakimiyetinin kaybedilmesine
bağlı hayati kazalar oluşabilir.
Bu risk, sıcak havalarda veya
yüksek hızla uzun mesafeler
giderken daha yüksektir.
UYARI
OAD085007L
Page 472 of 554
7-46
Bakım
•İnik lastikler, aşırı aşınmaya
ve yakıt tüketiminin artmasına
da neden olur. Jantlarda de-
formasyon olasılığı da vardır.
Lastik basınçlarının gereken
düzeylerde olmasına dikkat
ediniz. Bir lastiğin sık sık şişi-
rilmesi gerekiyorsa, sistemi
HYUNDAI yetkili servisinde
kontrol ettirmenizi öneririz.
•Aşırı ÅŸiÅŸirilmiÅŸ lastikler sert
bir sürüÅŸe, lastik tabanının
ortasında aşınmaya ve yolda-
ki tehlikelere bağlı hasarları-
ma olasılığına neden olurlar.
UYARI
•Isınmış lastik basınçları nor-
mal olarak önerilen soÄŸuk las-
tik basınçlarından 28 ila 41
KPa (4 ila 6 psi) fazladır. Sıcak
lastiklerde basıncı ayarlamak
için hava boÅŸaltmayınız. Aksi
halde basınç çok düÅŸük olur.
•Lastik supap kapağını yerine
taktığınızdan emin olunuz.
Supap kapağı olmadan, kir ve-
ya nem supap deliÄŸine girebi-
lir ve hava kaçağına neden
olur. Subap kapağı yoksa, en
kısa zamanda yenisini temin
ediniz.
UYARI
Lastik basıncı
Aşağıdaki hususlar her zaman
göz önünde bulundurulmalıdır:
•Lastik basınçlarını, lastikler
soÄŸuk olduÄŸu zaman kontrol
ediniz. (Yani, araç en az üç
saat süre ile park etmiÅŸ du-
rumda olmalı veya çalışmaya
başladıktan sonra en fazla 1,6
km sürülmüÅŸ olmalıdır.)
•DiÄŸer lastiklerin hava basınç-
larını kontrol ettiğiniz her se-
ferinde, yedek lastiÄŸin hava
basıncını da kontrol ediniz.
•Aracınızı aşırı yüklemeyiniz.
Aracınızda bir portbagaj var-
sa, aşırı yüklememeye dikkat
ediniz.
•Aşınmış, eski lastikler kazaya
sebep olabilir. EÄŸer lastiÄŸin
diÅŸleri kötü bir ÅŸekilde aşın-
dıysa veya lastikleriniz hasarlı
ise, deÄŸiÅŸtiriniz.
UYARI
Lastik havası
Aşırı veya yetersiz şişirilme,
lastik ömrünü kısaltır, araç kul-
lanmayı olumsuz olarak etkiler
ve ani lastik patlamalarına ne-
den olabilir. Bu da araç hakimi-
yetinin kaybedilmesine ve kaza-
lara yol açabilir.
UYARI
Page 473 of 554
Lastik basıncının ölçülmesi
Lastiklerinizi en az ayda bir kontrol
ediniz.
Stepnenin basıncını da kontrol ediniz.
Kontrolün yapılması
Lastik basıncını kontrol etmek için
uygun kaliteli bir ölçer kullanınız.
Lastiklere bakarak onların nasıl şişi-
rilmiş olduklarını anlayamazsınız.
Radyal lastikler inik bile olsalar, iyi
ÅŸiÅŸirilmiÅŸ gibi görünürler.
Lastik hava basınçlarını, lastikler
soÄŸuk olduÄŸu zaman kontrol ediniz. -
“SoÄŸuk”, aracınızın en az üç saattir
durmakta olduÄŸu veya en fazla 1,6
km gitmiş olabileceği anlamına gelir.Lastik supabındaki supap kapağını
açınız. Basıncı ölçmek için ölçü aleti-
ni sıkıca supaba bastırınız. Soğuk
durumdaki lastiÄŸin basıncı lastik üze-
rindeki ve yükleme etiketindeki öneri-
len basınca uyuyorsa, başka bir ayar
yapmaya gerek yoktur. Basınç dü-
ÅŸükse, önerilen düzeye gelene kadar
ÅŸiÅŸiriniz.
Lastik aşırı şişecek olursa, lastik
supabının ortasındaki iğneye basa-
rak basıncı düÅŸürünüz. Ölçü aleti ile
lastik basıncını tekrar ölçünüz. Lastik
supap yuvalarına supap kapaklarını
yerleÅŸtirdiÄŸinizden emin olunuz.
Bunlar kir ve nemin içeri gitmesini
önleyerek supaptan hava kaçaklarını
engellerler.
7-47
7
Bakım
•Sık sık lastiklerinizin basıncı-
nı, olası aşınmaları ve zede-
lenmeleri kontrol ediniz. Dai-
ma lastik basıncı ölçme aleti
kullanınız.
•Havası düÅŸük veya fazla ÅŸiÅŸi-
rilmiÅŸ lastikler araç hakimiye-
tinin kaybolmasına ve ani las-
tik patlamaları da kazalara,
yaralanmalara ve hatta ölüm-
lere neden olabilir. Aracınız
için önerilen soÄŸuk lastik ba-
sıncı bu kılavuzda ve sürücü
tarafındaki yan merkezi direk-
teki etikette bulunmaktadır.
•Aşınmış lastikler kazaya se-
bep olabilir. EskimiÅŸ, düzen-
siz olarak aşınmış veya zede-
lenmiÅŸ olan lastikleri kullan-
mayınız.
•Stepnenin de basıncını ölçme-
yi unutmayınız. HYUNDAI,
aracınızın lastiklerinin basın-
cını her ölçüÅŸünüzde stepne-
nin de basıncını ölçmenizi
önerir.
UYARI
Page 474 of 554
7-48
Bakım
Lastik rotasyonu
Lastik sırtlarının aşınmasını denge-
lemek için her 15.000 km’de bir veya
düzensiz aşınma devam ediyorsa
daha sık, lastiklerin yerlerinin değişti-
rilmesi önerilir.
Lastiklerin yerlerini deÄŸiÅŸtirirken
balanslarını da kontrol ediniz.
Lastiklerin yerlerinin deÄŸiÅŸtirilmesi
sırasında düzensiz aşınmaları ve
zedelenmeleri kontrol ediniz. Anor-
mal aşınma genellikle hatalı lastik
basınçlarından, yanlış tekerlek (rot)
ayarlarından, balansı bozuk jantlar-
dan, sert fren yapmaktan ve keskin
viraj almaktan kaynaklanır. Lastikle-
rin sırtında veya yanaklarında balon
veya tümsekler olup olmadığını kont-
rol ediniz. Bu sözü edilenlerden her-
hangi birinin mevcut olduÄŸunu görür-
seniz lastiÄŸi deÄŸiÅŸtiriniz. Doku veya
elyaf görülüyorsa da lastiÄŸi deÄŸiÅŸtiri-
niz. Lastiklerin yerlerini deÄŸiÅŸtirdikten
sonra ön ve arka lastiklerin basınçla-
rını doğru değerlerine getirmeyi ve
bijon somunlarının sıkılığını kontrol
etmeyi unutmayınız.
Bölüm 8’deki “Lastik ve Jantlar”
konusuna bakınız.
Lastiklerin yerlerinin her deÄŸiÅŸtiriliÅŸin-
de disk fren balatalarında aşınma
olup olmadığı kontrol edilmelidir.
Bilgilendirme
Simetrik olmayan lastiÄŸin dışı ve içi
fark edilebilir. Simetrik olmayan bir
lastik takarken, "dış" yazılı tarafı dı-
şa bakacak şekilde takmayı unutmayı-
nız. "İç" yazılı taraf dışa bakacak ÅŸe-
kilde takılırsa, aracın performansı
üzerinde olumsuz etkisi olur.
i
ODH073802 nStepne olmadan•Küçük stepne, lastik rotasyo-
nu sırasında göz önüne alın-
maz.
•Çapraz katlı lastikler ile radyal
katlı lastikleri aynı anda kesin-
likle kullanmayınız. Bu durum
yaralanma, ölüm veya hasar
ile sonuçlanabilecek kötü yol
tutuÅŸuna yol açabilir.
UYARI
Page 475 of 554
7-49
7
Bakım
Tekerlek ayarları ve lastik
balans ayarı
Lastiklerinize en uzun ömrü ve en iyi
genel performansı saÄŸlamak için
aracınızın tekerlekleri fabrikada has-
sas olarak ayarlanmış ve balans
ayarları yapılmıştır.
ÇoÄŸunlukla, tekerleklerinizin tekrar
ayarlanmasına gerek yoktur. Ancak,
olaÄŸan dışı bir lastik aşınması görür-
seniz veya aracınız bir tarafa çeki-
yorsa, ayarların yenilenmesi gereke-
bilir.
Düz bir yolda giderken aracınızın tit-
reÅŸtiÄŸini hissederseniz, balans ayar-
larınızın yeniden yapılması gerekiyor
olabilir.
Doğru olmayan tekerlek balansı
aracınızın alüminyum jantlarına
zarar verebilir. Lastik başına dü-
şen ağırlık ve hız standartlarına
dikkat ediniz.
Lastik deÄŸiÅŸtirme
Lastik düzgün olarak aşınmışsa, sırt-
ta kesiksiz bir şerit halinde sırt aşın-
ma göstergesi görülür. Bu, lastikte
kalan sırtın kalınlığının 1,6 mm’den
daha az olduÄŸunu gösterir. Bu du-
rumda lastiÄŸi deÄŸiÅŸtiriniz.
LastiÄŸi deÄŸiÅŸtirmek için bu ÅŸeridin
tüm sırtta görülmesini beklemeyiniz.
NOT
OLMB073027
Sırt aşınması göstergesiLastikleri deÄŸiÅŸtirdiÄŸiniz zaman,
yaklaşık 1.000 km sonra bijonla-
rı yeniden kontrol ediniz ve sıkı-
nız. SürüÅŸ sırasında direksiyon
titrerse veya araç sarsılırsa, las-
tiğin balansı bozulmuştur. Las-
tik balansını ayarlayınız. Çözü-
lemeyen bir sorun varsa, HYUN-
DAI yetkili servisinize baÅŸvur-
manızı öneririz.
UYARI
Page 476 of 554
7-50
Bakım
Küçük stepne deÄŸiÅŸimi (varsa)
Küçük stepne, normal boydaki step-
nelere göre daha kısa bir sırt ömrüne
sahiptir. Lastik üzerinde sırt aşınma
göstergesi çubuklarını gördüÄŸünüz-
de, deÄŸiÅŸtiriniz. Küçük stepne, yeni
aracınızın lastikleri ile aynı ölçülere
ve aynı sırt desenine sahiptir, ve aynı
küçük stepne jantına takılmalıdır.
Küçük stepne, normal ölçülere sahip
bir janta takılmak üzere üretilmemiÅŸ-
tir ve küçük stepne jantına da normal
boyutlu bir lastik takılamaz.(Devam ediyor)
•Farklı tip ya da ebatta lastik
kullanımı sürüÅŸe, yön hakimi-
yetine, ÅŸasi boÅŸluÄŸuna, duruÅŸ
mesafesine, ÅŸasi-lastik boÅŸlu-
ÄŸuna, kar lastiÄŸi boÅŸluÄŸuna ve
hız göstergesi güvenirliliÄŸine
ciddi etkisi olabilir.
•Dört tekerleÄŸi de aynı anda
deÄŸiÅŸtirmek en iyisidir. EÄŸer
bu mümkün deÄŸilse ya da
gerektiÄŸi takdirde, iki ön lasti-
ÄŸi ya da arka iki lastiÄŸi çift ola-
rak deÄŸiÅŸtiriniz. Sadece tek
tekerliği değiştirmek aracın
yön hakimiyetine ciddi etkileri
olabilir.
•ABS, tekerleklerin hızını karşı-
laÅŸtırarak çalışır. Lastik ebadı
tekerlek hızına etki edebilir.
Lastikleri deÄŸiÅŸtirdiÄŸinizde, 4
lastik mutlaka araç ile verilen
orijinal lastik ebadında olmalı-
dır. Farklı ebatta lastik kulla-
nıldığında, ABS (Kilitlenme-
yen Fren Sistemi) ve ESC
(Elektronik Denge Kontrolü)
sistemleri (varsa) düzgün ça-
lışmayabilir.
•Aşınmış lastikler üzerinde
sürüÅŸ tehlikelidir ve bu fren
etkinliÄŸini, dönüÅŸ hassasiyeti-
ni ve çekiÅŸi azaltacaktır.
•Aracınıza güvenli sürüÅŸ ve
kullanım kolaylığını sağlaya-
cak biçimde tasarlanmış las-
tikler takılmıştır. Kesinlikle
aracınıza orijinal olarak takıl-
mış olandan farklı bir tip ve
boyutta jant ve lastik kullan-
mayınız. Bu tür lastikler aracı-
nızın güvenlik ve performansı-
nı etkileyeceğinden kullanım
arızalarına ya da devrilme ve
ciddi yaralanmalara yol açıla-
bilir. Lastikleri deÄŸiÅŸtirirken
dört lastiÄŸin de aynı boyut,
tür, diÅŸ, marka ve yük taşıma
kapasitesindeki lastik ve jant
olmasına dikkat ediniz.
(Devam ediyor)
UYARI
Page 477 of 554
7-51
7
Bakım
Jant deÄŸiÅŸtirme
Herhangi bir nedenle metal jantları
deÄŸiÅŸtirirken, çap, iz geniÅŸliÄŸi ve
yanak çıkıntısı olarak orijinalleri ile
aynı olmasına dikkat ediniz.
Lastik yol tutuÅŸu
Aşınmış, uygun basınçta ÅŸiÅŸirilme-
miÅŸ veya kaygan yüzeyli yollarda las-
tiklerin yol tutuşu azalabilir. Diş aşın-
ma göstergeleri ortaya çıktığı zaman
lastiklerin deÄŸiÅŸtirilmeleri gerekir.
Araç hakimiyetini kaybetme olasılığı
olduÄŸu için, yaÄŸmurlu, karlı veya
buzlu yollarda hızınızı düÅŸürünüz.
Lastik bakımı
DoÄŸru lastik basınçlarının yanı sıra
doğru tekerlek (rot) ayarları da lastik
aşınmasının azaltılmasına yardımcı
olur. Bir lastiÄŸinizin düzensiz olarak
aşınmış olduÄŸunu görürseniz, teker-
lek (rot) ayarlarını servisinize kontrol
ettiriniz.
Yeni lastik taktığınız zaman balans
ayarlarını yaptırmayı unutmayınız.
Bu, aracınızın sürüÅŸ konforunu ve
lastik ömrünü artırır. Ayrıca, lastik
janttan çıkartılacak olursa balans
ayarlarının tekrar yapılması gerekir.
Lastik yanağındaki etiketler
Buradaki bilgiler lastiÄŸin ana özellik-
lerini belirtir ve güvenlik standardı
sertifikası için lastik kimlik numarası-
nı (TIN) da gösterir. TIN numarası,
bir iade durumunda lastiÄŸi belirlemek
amacıyla kullanılabilir.
1. Üretici veya marka adı
Üretici veya Marka adını gösterir.
OLMB073028 1
1 2
34 5,6
7
DoÄŸru ölçülere sahip olmayan
bir jant; tekerlek ve poyra bil-
yası ömrünü, fren yapma ve
durma yeteneÄŸini, sürüÅŸ karak-
teristiklerini, aracın yerden yük-
sekliÄŸini, davlumbaz ile lastik
arasındaki açıklığı, kar zinciri
boÅŸluÄŸunu, araç hızı göstergesi
ve kilometre göstergesi kalib-
rasyonunu, farların ayarını ve
tampon yüksekliÄŸini olumsuz
olarak etkiler.
UYARI
Page 478 of 554
7-52
Bakım
2. Lastik boyutu tanımlaması
LastiÄŸin yanağında lastik ölçüleri
belirtilmiştir. Aracınıza yeni lastik ala-
cağınız zaman bu bilgilere ihtiyacınız
vardır. Lastik ölçü numarasındaki
harflerin ve rakamların ne anlama
geldiği aşağıda anlatılmıştır.
Örnek lastik boyutu tanıtımı:
(Bu numaralar yalnız örnek olmaları
amacıyla verilmiştir, aracınıza bağlı
olarak, sizin aracınızın lastik ölçüleri
farklı olabilir.)205/65R16 95H
205 - Milimetre olarak lastik iz geniÅŸ-
liÄŸi.
65 - En/Kalınlık oranı. Lastik iz ge-
niÅŸliÄŸinin bir yüzdesi olarak kesit
yüksekliÄŸidir.
R - Lastiğin yapı kodu (Radyal).
16 - İnç olarak jant çapı.
95 - Yük endeksi; lastiÄŸin taşıyabile-
ceÄŸi azami yük ile ilgili sayısal
bir kod.
H - Hız DeÄŸeri Sembolü. Daha fazla
bilgi için bu bölümde hız deÄŸerle-
ri çizelgesine bakınız.
Tekerlek boyutu tanımlaması
DeÄŸiÅŸtirmeniz gerektiÄŸinde size yar-
dımcı olacak önemli bilgiler, tekerlek-
ler üzerinde yazılıdır. Teker ölçü nu-
marasındaki harflerin ve rakamların
ne anlama geldiği aşağıda anlatıl-
mıştır.
Örnek tekerlek boyutu tanıtımı:
6.5JX16
6,5 - İnç olarak jant eni.
J - Jant konturu tanımlaması.
16 - İnç olarak jant çapı.
Page 479 of 554
7-53
7
Bakım
Lastik hız değerleri
AÅŸağıdaki çizelge, binek araba lastik-
lerinde kullanılmakta olan çeÅŸitli hız
deÄŸerlerini göstermektedir. Hız deÄŸe-
ri, lastiğin yanağında yazılı olan las-
tik ölçüsü tanımlamasının bir bölü-
müdür. Bu sembol, lastiÄŸin azami
güvenli sürüÅŸ hızını göstermektedir.
3. Lastik ömrünün kontrol
edilmesi (TIN: Lastik Tanıtım
Numarası)
Üretim tarihinden itibaren 6 yıldan
daha eski lastikler, doÄŸal olarak saÄŸ-
lamlık ve performans açısından
deÄŸerlerini kaybederler (hiç kullanıl-
mayan yedek lastikler bile). Bu
nedenle, bu tür lastikler (stepne de
dahil) yenileri ile deÄŸiÅŸtirilmelidir.
Üretim tarihini lastiÄŸin yanağında
DOT kodu olarak (muhtemelen lasti-
ÄŸin iç tarafında) görebilirsiniz. DOT
kodu, rakamlar ve İngilizce harfler-
den oluÅŸan bir karakterler dizisidir.
DOT kodunun son dört hanesi (ka-
rakterleri) üretim tarihini gösterir.
DOT : XXXX XXXX OOOO
DOT kodunun ilk kısmı fabrikanın
kod numarası, lastik ölçüsü ve diÅŸ
desenini belirtir, son dört sayj ise üre-
tim haftası ve yılını gösterir.
ÖrneÄŸin:
DOT XXXX XXXX 1616, lastiÄŸin
2016 yılının 16. haftasında üretilmiÅŸ
olduğunu belirtir.Lastik yaşı
Lastikler, kullanılmamış olsalar
bile, zamanla niteliklerini kaybe-
derler. Sırt durumuna bakılmak-
sızın, lastiklerin genellikle altı
(6) yıllık normal kullanım sürele-
ri sonunda deÄŸiÅŸtirilmeleri gere-
kir. Sıcak havalara veya ağır yük
taşımaya bağlı olarak lastiklerin
ısınması yaÅŸlanma sürecini hız-
landırabilir. Bu uyarıya dikkat
edilmemesi halinde meydana
gelebilecek ani lastik patlamala-
rı, araç hakimiyetinin kaybedil-
mesine ve yaralanmalı veya
ölümlü kazalara neden olabilir.
UYARI
Hız Değeri
SembolüAzami Hız
S180 km/sa.
T190 km/sa.
H210 km/sa.
V240 km/sa.
Z240 km/sa üzeri
Page 480 of 554
7-54
Bakım
4. Lastik tabakalarının
kompozisyonu ve malzemesi
Lastik üzerinde kauçuk kaplı doku
tabakaların veya katmanların sayısı
bulunmaktadır. Üreticiler, lastik içinde
kullanılan, çelik, naylon, polyester ve
benzeri malzemeleri de belirtmek
zorundadır. “R” harfi, radyal tabakalı
yapıyı belirtir. “D” harfi de çapraz
veya verev yapı anlamına gelir. “B”
harfi ise kuşaklı verev yapıyı belirtir.
5. İzin verilen azami şişirme
basıncı
Bu numara, lastiğe basılabilecek en
fazla miktardaki hava basıncını gös-
terir. İzin verilen azami şişirme basın-
cını aÅŸmayınız. Önerilen ÅŸiÅŸirme
basınçları için Lastik ve Yük Bilgileri
etiketine bakınız.
6. Azami yük deÄŸeri
Bu numara, lastiğin taşıyabileceği
azami yükü kilogram ve pound olarak
gösterir. Aracınızın lastiklerini deÄŸiÅŸ-
tirirken, daima orijinal lastiklerle aynı
yük deÄŸerlerine sahip lastikler kulla-
nınız.
7. Standart lastik kalitesi sınıfı
Kalite sınıfları yerine göre lastiÄŸin
yan tarafında diş sırtı ile azami kesit
genişliği arasında bulunabilir.
ÖrneÄŸin:
TREADWEAR 200 (diş aşınması)
TRACTION AA (çekiÅŸ)
TEMPERATURE A (sıcaklık)
Lastik sırtı dayanıklılığı
Lastik sırtı dayanıklılık sınıfı, özel bir
resmi test pistinde, kontrollü koÅŸullar
altında test edilen lastiğin dayanma
deÄŸeri ile ilgili göreceli bir deÄŸerdir.
ÖrneÄŸin, 150 sınıfı bir lastik resmi
pistte, 100 sınıfı bir lastiÄŸe göre bir
buçuk kat daha fazla (1 1/2) dayanır.
Lastiklerin göreceli performansları,
kullanım koşullarına bağlıdır; ancak,
sürüÅŸ alışkanlıklarındaki farklılıklara,
uygulanan servis iÅŸlemlerine, deÄŸiÅŸik
yol özelliklerine ve iklime baÄŸlı olarak
normlardan önemli ölçüde farklı da
olabilirler.
Bu sınıflandırmalar, binek aracı las-
tiklerinin yanaklarında yazılıdır.
Aracınızda standart veya seçmeli
olarak bulunan lastikler, sınıflandır-
ma açısından farklı olabilirler.