Hyundai Elantra 2019 Kullanım Kılavuzu (in Turkish)

7-35
7
Bakım
LASTİKLER VE JANTLAR
Lastik bakımı
İyi bir bakım, güvenlik ve azami yakıt
tasarrufu için, daima önerilen lastik
basınçlarını uygulamalı, yük sınırları-
nı aşmamalı ve aracınız için önerilen
ağırlık dağılımına dikkat etmelisiniz.
Tüm değerler (boyutlar ve basınçlar)
sürücü tarafı orta sütun üzerindeki
etikette görülebilir.•Eskimiş, düzensiz şekilde
aşınmış veya zedelenmiş olan
lastikleri kullanmayınız. Aşın-
mış lastikler, fren etkinliğinin
kaybolmasına, direksiyon ve-
ya yol tutuşunun zayıflaması-
na yol açar.
•Lastikleri değiştirirken, DAİ-
MA araç ile verilen orijinal las-
tik ebatlarındaki lastikler kul-
lanılmalıdır. Önerilen ebatların
dışında lastik veya jant kulla-
nımı; araç hakimiyetiyle ilgili
sorunlara, araç hakimiyetinin
kaybolmasına ve aracınızın
Kilitlenmeyen Fren Sistemi
(ABS) üzerinde negatif bir
etkiye neden olabilir ve bunlar
da ciddi bir kazayla sonuçla-
nabilir.
Hasarlı veya deforme olmuş las-
tik kullanımında aracın kontro-
lünü kaybedebilir ve kazaya ne-
den olabilirsiniz. ÖLÜM veya
CİDDİ YARALANMA RİSKİNİ
azaltmak için, aşağıdaki önlem-
leri alınız:
•Aylık olarak lastiklerinizin ba-
sıncını, olası aşınmaları ve
zedelenmeleri kontrol ediniz.
•Aracınız için önerilen soğuk
lastik basıncı bu kılavuzda ve
sürücü tarafındaki yan merke-
zi direkteki etikette bulunmak-
tadır. Lastik basıncını ölçmek
için bir lastik basınç sayacı
kullanın. Havası düşük veya
fazla şişirilmiş lastikler araç
hakimiyetinin kaybolmasına
neden olabilir.
•Aracınızın lastiklerinin basın-
cını her ölçüşünüzde stepne-
nin de basıncını ölçünüz.
UYARI
OAD088007N

7-36
Bakım
Önerilen soğuk lastik havası
basınçları
Bütün lastik basınçları (stepne de
dahil) lastikler soğukken ölçülmelidir.
“Soğuk lastik” ifadesi, aracın en az
üç saattir kullanılmadığı veya 1,6
kmden daha az kullanılmış olduğu
durumu belirtmektedir.
Isınmış lastik basınçları normal ola-
rak önerilen soğuk lastik basınçların-
dan 28 ila 41 KPa (4 ila 6 psi) fazla-
dır. Sıcak lastiklerde basıncı ayarla-
mak için hava boşaltmayınız. Aksi
halde basınç çok düşük olur. Öneri-
len lastik basınçları için Bölüm 8’deki
“Lastikler ve Jantlar” konusuna ba-
kınız.En rahat sürüş için, araç haki-
miyeti ve en az lastik aşınması
için önerilen lastik basınçları
uygulanmalıdır.
Aşırı veya yetersiz şişirilme,
lastik ömrünü kısaltır, araç kul-
lanmayı olumsuz olarak etkiler
ve bir kazaya sebebiyet verecek
şekilde araç hakimiyetini kay-
bettirecek ani lastik patlamaları-
na neden olabilir.
Aşırı inik lastikler şiddetli ısı
oluşumuna neden olup, lastik
patlamasına, lastik elyafının ay-
rılmasına veya diğer lastik ha-
sarlarına yol açabilirler; bunun
sonucu olarak da araç hakimi-
yetinin kaybedilmesine bağlı
kazalar oluşabilir. Bu risk, sıcak
havalarda veya yüksek hızla
uzun mesafeler giderken daha
yüksektir.
UYARI
•İnik lastikler, aşırı aşınmaya
ve yakıt tüketiminin artmasına
neden olur. Lastiklerde defor-
masyon da meydana gelebilir.
Lastik basınçlarının gereken
düzeylerde olmasına dikkat
ediniz. Bir lastiğin sık sık şişi-
rilmesi gerekiyorsa, lastiği
HYUNDAI yetkili servisinde
kontrol ettirmenizi öneririz.
•Aşırı şişirilmiş lastikler sert
bir sürüşe, lastik tabanının or-
tasında aşınmaya ve yoldaki
tehlikelere bağlı hasar olasılı-
ğına neden olurlar.
DİKKAT

7-37
7
Bakım
Lastik basıncının ölçülmesi
Lastiklerinizi ve yedek lastiğinizi en
az ayda bir kere veya daha sık kont-
rol ediniz.
Kontrolün yapılması
Lastik basıncını ölçmek için kaliteli
bir lastik basıncı ölçüm aleti kullanın.
Lastiklere bakarak onların nasıl şişi-
rilmiş olduklarını anlayamazsınız.
Radyal lastikler inik bile olsalar, iyi
şişirilmiş gibi görünürler.
Lastik supabındaki supap kapağını
açınız. Basıncı ölçmek için ölçü aleti-
ni sıkıca supaba bastırınız. Soğuk
durumdaki lastiğin basıncı lastik üze-
rindeki ve yükleme etiketindeki öneri-
len basınca uyuyorsa, başka bir ayar
yapmaya gerek yoktur. Basınç
düşükse, önerilen düzeye gelene
kadar şişiriniz. Lastik supap yuvaları-
na supap kapaklarını yerleştirdiğiniz-
den emin olunuz. Supap kapağı
olmadan, kir veya nem supap deliği-
ne girebilir ve hava kaçağına neden
olur. Supap kapağı yoksa, en kısa
zamanda yenisini temin ediniz.Lastik aşırı şişecek olursa, lastik
supabının ortasındaki iğneye basa-
rak basıncı düşürünüz. Ölçü aleti ile
lastik basıncını tekrar ölçünüz. Lastik
supap yuvalarına supap kapaklarını
yerleştirdiğinizden emin olunuz. Su-
pap kapağı olmadan, kir veya nem
supap deliğine girebilir ve hava kaça-
ğına neden olur. Supap kapağı yok-
sa, en kısa zamanda yenisini temin
ediniz.
Lastik rotasyonu
Lastik sırtlarının aşınmasını denge-
lemek için her 15.000 km’de bir veya
düzensiz aşınma devam ediyorsa
daha sık, lastiklerin yerlerinin değişti-
rilmesi önerilir.
Lastiklerin yerlerini değiştirirken ba-
lanslarını da kontrol ediniz.
Lastiklerin yerlerinin değiştirilmesi sı-
rasında düzensiz aşınmaları ve ze-
delenmeleri kontrol ediniz. Anormal
aşınma genellikle hatalı lastik ba-
sınçlarından, yanlış tekerlek (rot)
ayarlarından, balansı bozuk jantlar-
dan, sert fren yapmaktan ve keskin
viraj almaktan kaynaklanır. Lastikle-
rin sırtında veya yanaklarında balon
veya tümsekler olup olmadığını kont-
rol ediniz. Bu sözü edilenlerden her-
hangi birinin mevcut olduğunu görür-
seniz lastiği değiştiriniz. Doku veya
elyaf görülüyorsa da lastiği değiştiri-
niz. Lastiklerin yerlerini değiştirdikten
sonra ön ve arka lastiklerin basınçla-
rını doğru değerlerine getirmeyi ve
bijon somunlarının sıkılığını kontrol
etmeyi unutmayınız (uygun tork
değeri 11~13 kgf·m’dir).

7-38
Bakım
Lastiklerin yerlerinin her değiştirilişin-
de disk fren balatalarında aşınma
olup olmadığı kontrol edilmelidir.
Bilgilendirme
Simetrik olmayan lastiğin dışı ve içi
fark edilebilir. Simetrik olmayan bir
lastik takarken, "dış" yazılı tarafı dı-
şa bakacak şekilde takmayı unutmayı-
nız. "İç" yazılı taraf dışa bakacak şe-
kilde takılırsa, aracın performansı
üzerinde olumsuz etkisi olur.
Tekerlek ayarları ve lastik
balans ayarı
Lastiklerinize en uzun ömrü ve en iyi
genel performansı sağlamak için
aracınızın tekerlekleri fabrikada has-
sas olarak ayarlanmış ve balans
ayarları yapılmıştır.
Çoğunlukla, tekerleklerinizin tekrar
ayarlanmasına gerek yoktur. Ancak,
olağan dışı bir lastik aşınması görür-
seniz veya aracınız bir tarafa çeki-
yorsa, ayarların yenilenmesi gereke-
bilir.
Düz bir yolda giderken araçta titreme
hissederseniz, balans ayarlarınızın
yeniden yapılması gerekiyor olabilir.
Doğru olmayan tekerlek balansı
aracınızın alüminyum jantlarına
zarar verebilir. Lastik başına dü-
şen ağırlık ve hız standartlarına
dikkat ediniz.
NOT
i
ODH073802
nStepne olmadan
•Küçük stepne, lastik rotasyo-
nu sırasında göz önüne alın-
maz.
•Çapraz katlı lastikler ile radyal
katlı lastikleri aynı anda kesin-
likle kullanmayınız. Bu, araç
hakimiyetinin kaybolmasına
neden olacak ve kazayla so-
nuçlanabilecek araç hakimi-
yetiyle ilgili sorunlar meydana
getirir.
UYARI

7-39
7
Bakım
Lastik değiştirme
Lastik düzgün olarak aşınmışsa, sırt-
ta kesiksiz bir şerit halinde sırt aşın-
ma göstergesi görülür. Bu, lastikte
kalan sırtın kalınlığının 1,6 mm’den
daha az olduğunu gösterir. Bu du-
rumda lastiği değiştiriniz.
Lastiği değiştirmek için bu şeridin
tüm sırtta görülmesini beklemeyiniz.
OLMB073027
Sırt aşınması göstergesiÖLÜM veya CİDDİ YARALANMA
riskini azaltmak için:
•Eskimiş, düzensiz şekilde
aşınmış veya zedelenmiş olan
lastikleri kullanmayınız. Aşın-
mış lastikler, fren etkinliğinin
kaybolmasına, direksiyon ve
yol tutuşunun zayıflamasına
yol açar.
•Lastikleri değiştirirken, DAİ-
MA araç ile verilen orijinal las-
tik ebatlarındaki lastikler kul-
lanılmalıdır. Önerilen ebatların
dışında lastik veya jant kulla-
nımı; araç hakimiyetiyle ilgili
sorunlara, araç hakimiyetinin
kaybolmasına ve aracınızın
Kilitlenmeyen Fren Sistemi
(ABS) üzerinde negatif bir
etkiye neden olabilir ve bunlar
da ciddi bir kazayla sonuçla-
nabilir.
UYARI •Lastiklerin (jantların) değişi-
minde, iki ön lastiği ya da arka
iki lastiği çift olarak değiştir-
meniz tavsiye edilir. Sadece
tek tekerliği değiştirmek ara-
cın yön hakimiyetine ciddi et-
kileri olabilir.
•Lastikler, kullanılmamış olsa-
lar bile, zamanla niteliklerini
kaybederler. Sırt durumuna
bakılmaksızın, lastiklerin altı
(6) yıllık normal kullanım süre-
leri sonunda değiştirilmeleri
gerekir.
•Sıcak havalara veya ağır yük
taşımaya bağlı olarak lastikle-
rin ısınması yaşlanma süreci-
ni hızlandırabilir. Bu uyarıya
dikkat edilmemesi halinde ani
lastik patlamaları görülebilir
ve bunun sonucunda, araç
hakimiyeti kaybedileceği için
bir kaza meydana gelebilir.

7-40
Bakım
Küçük stepne değişimi (varsa)
Küçük stepne, normal boydaki step-
nelere göre daha kısa bir sırt ömrüne
sahiptir. Lastik üzerinde sırt aşınma
göstergesi çubuklarını gördüğünüz-
de, değiştiriniz. Küçük stepne, yeni
aracınızın lastikleri ile aynı ölçülere
ve aynı sırt desenine sahiptir, ve aynı
küçük stepne jantına takılmalıdır.
Küçük stepne, normal ölçülere sahip
bir janta takılmak üzere üretilmemiş-
tir ve küçük stepne jantına da normal
boyutlu bir lastik takılamaz.
Jant değiştirme
Herhangi bir nedenle metal jantları
değiştirirken, çap, iz genişliği ve ya-
nak çıkıntısı olarak orijinalleri ile aynı
olmasına dikkat ediniz.
Lastik yol tutuşu
Aşınmış, uygun basınçta şişirilme-
miş veya kaygan yüzeyli yollarda las-
tiklerin yol tutuşu azalabilir. Diş aşın-
ma göstergeleri ortaya çıktığı zaman
lastiklerin değiştirilmeleri gerekir.
Araç hakimiyetini kaybetme olasılığı
olduğu için, yağmurlu, karlı veya
buzlu yollarda hızınızı düşürünüz.
Lastik bakımı
Doğru lastik basınçlarının yanı sıra
doğru tekerlek (rot) ayarları da lastik
aşınmasının azaltılmasına yardımcı
olur. Bir lastiğinizin düzensiz olarak
aşınmış olduğunu görürseniz, teker-
lek (rot) ayarlarını servisinize kontrol
ettiriniz.
Yeni lastik taktığınız zaman balans
ayarlarını yaptırmayı unutmayınız.
Bu, aracınızın sürüş konforunu ve
lastik ömrünü artırır. Ayrıca, lastik
janttan çıkartılacak olursa balans
ayarlarının tekrar yapılması gerekir.
Lastik yanağındaki etiketler
Buradaki bilgiler lastiğin ana özellik-
lerini belirtir ve güvenlik standardı
sertifikası için lastik kimlik numarası-
nı (TIN) da gösterir. TIN numarası,
bir iade durumunda lastiği belirlemek
amacıyla kullanılabilir.
Kazayla sonuçlanabilecek step-
ne arızalarından sakınmak için
mümkün olan en kısa sürede
orijinal lastik onarılmalı veya
değiştirilmelidir. Küçük stepne
sadece acil durumlarda kulla-
nım içindir. Küçük stepne kulla-
nılırken aracınızı 80 km/sa. hızın
üzerinde kullanmayınız.
UYARI

7-41
7
Bakım
1. Üretici veya marka adı
Üretici veya Marka adını gösterir.
2. Lastik boyutu tanımlaması
Lastiğin yanağında lastik ölçüleri
belirtilmiştir. Aracınıza yeni lastik ala-
cağınız zaman bu bilgilere ihtiyacınız
vardır. Lastik ölçü numarasındaki
harflerin ve rakamların ne anlama
geldiği aşağıda anlatılmıştır.Örnek tekerlek boyutu tanıtımı:
(Bu numaralar yalnız örnek olmaları
amacıyla verilmiştir, aracınıza bağlı
olarak, sizin aracınızın lastik ölçüleri
farklı olabilir.)
205/55R16 91H
205 - Milimetre cinsinden lastik iz ge-
nişliği.
55 - Yanak kalınlık oranı. Lastik iz
genişliğinin bir yüzdesi olarak
kesit yüksekliğidir.
R - Lastiğin yapı kodu (Radyal).
16 - İnç cinsinden jant çapı.
91 - Yük endeksi; lastiğin taşıyabile-
ceği azami yük ile ilgili sayısal
bir kod.
H - Hız Değeri Sembolü. Daha fazla
bilgi için bu bölümde hız değerle-
ri çizelgesine bakınız.
Tekerlek boyutu tanımlaması
Değiştirmeniz gerektiğinde size yar-
dımcı olacak önemli bilgiler, tekerlek-
ler üzerinde yazılıdır. Teker ölçü
numarasındaki harflerin ve rakamla-
rın ne anlama geldiği aşağıda anlatıl-
mıştır.
Örnek lastik boyutu tanıtımı:
6.5JX16
6.5 - İnç cinsinden jant eni.
J - Jant konturu tanımlaması.
16 - İnç cinsinden jant çapı.
OLMB073028 1
1 2
34 5,6
7

7-42
Bakım
Lastik hız değerleri
Aşağıdaki çizelge, kullanılmakta olan
binek araba lastikleri için çeşitli farklı
hız değerlerini göstermektedir. Hız
değeri, lastiğin yanağında yazılı olan
lastik ölçüsü tanımlamasının bir
bölümüdür. Bu sembol, lastiğin aza-
mi güvenli sürüş hızını göstermek-
tedir.
3. Lastik ömrünün kontrol edil-
mesi (TIN: Lastik Tanıtım
Numarası)
Üretim tarihine bağlı olarak, altı yıl-
dan daha uzun süre kullanılmış olan
lastikler (yedek lastik dahil) yenileriy-
le değiştirilmelidir. Üretim tarihini las-
tiğin yanağında DOT kodu olarak
(muhtemelen lastiğin iç tarafında)
görebilirsiniz. DOT kodu, rakamlar ve
İngilizce harflerden oluşan bir karak-
terler dizisidir. DOT kodunun son dört
hanesi (karakterleri) üretim tarihini
gösterir.
DOT : XXXX XXXX OOOO
DOT kodunun ilk kısmı fabrikanın
kod numarası, lastik ölçüsü ve diş
desenini belirtir, son dört sayı ise
üretim haftası ve yılını gösterir.
Örneğin:
DOT XXXX XXXX 1519, lastiğin
2019 yılının 15. haftasında üretilmiş
olduğunu belirtir.
4. Lastik tabakalarının kompo-
zisyonu ve malzemesi
Lastik içindeki kauçuk kaplı doku
tabakaları veya katmanları sayısı.
Üreticiler, lastik içinde kullanılan,
çelik, naylon, polyester ve benzeri
malzemeleri de belirtmek zorundadır.
“R” harfi, radyal tabakalı yapıyı belir-
tir. “D” harfi de çapraz veya verev ya-
pı anlamına gelir. “B” harfi ise kuşak-
lı verev yapıyı belirtir.
5. İzin verilen azami şişirme
basıncı
Bu numara, lastiğe basılabilecek en
fazla miktardaki hava basıncını gös-
terir. İzin verilen azami şişirme basın-
cını aşmayınız. Önerilen şişirme ba-
sınçları için Lastik ve Yük Bilgileri eti-
ketine bakınız.
Hız Değeri
SembolüAzami Hız
S 180 km/sa.
T 190 km/sa.
H 210 km/sa.
V 240 km/sa.
W 270 km/sa.
Y 300 km/sa.

7-43
7
Bakım
6. Azami yük değeri
Bu numara, lastiğin taşıyabileceği
azami yükü kilogram ve pound olarak
gösterir. Aracınızın lastiklerini değiş-
tirirken, daima orijinal lastiklerle aynı
yük değerlerine sahip lastikler kulla-
nınız.
7. Standart lastik kalitesi sınıfı
Kalite sınıfları yerine göre lastiğin
yan tarafında diş sırtı ile azami kesit
genişliği arasında bulunabilir.
Örneğin:
TREADWEAR 200 (Diş Aşınması)
TRACTION AA (Çekiş)
TEMPERATURE A (Sıcaklık)
Lastik sırtı dayanıklılığı
Lastik sırtı dayanıklılık sınıfı, özel bir
resmi test pistinde, kontrollü koşullar
altında test edilen lastiğin dayanma
değeri ile ilgili göreceli bir değerdir.
Örneğin, 150 sınıfı bir lastik resmi
pistte, 100 sınıfı bir lastiğe göre bir
buçuk kat (1 1/2) daha fazla dayanır.
Lastiklerin göreceli performansları,
kullanım koşullarına bağlıdır; ancak,
sürüş alışkanlıklarındaki farklılıklara,
uygulanan servis işlemlerine, değişik
yol özelliklerine ve iklime bağlı olarak
normlardan önemli ölçüde farklı da
olabilirler.
Bu sınıflandırmalar, binek aracı las-
tiklerinin yanaklarında yazılıdır. Ara-
cınızda standart veya seçmeli olarak
bulunan lastikler, sınıflandırma açı-
sından farklı olabilirler.
Çekiş - AA, A, B & C
Çekiş sınıfları, en yüksekten en
düşüğüne kadar, AA, A, B ve Cdir. Bu
sınıflar resmî, özel asfalt veya beton
test zeminlerinde, kontrollü koşullar-
da ölçülen, lastiklerin ıslak zeminde
durma yeteneğini gösterir. C işaretli
bir lastik zayıf çekiş performansına
sahiptir.
Bu lastik çekiş sınıfı düz sürüş
sırasında yapılan fren çekiş
testlerinde belirlenir; hızlanma,
keskin viraj alma, ıslak zeminde
kayma veya en üst çekiş karak-
teristikleri ile ilgili değildir.
UYARI

7-44
Bakım
Sıcaklık -A, B & C
Sıcaklık sınıfları A (en yüksek), B ve
C’dir, ve özel laboratuar test tekerlek-
lerinde, kontrollü koşullarda test edi-
len, lastiğin ısı üretmeye karşı daya-
nıklılığını ve ısıyı yayma yeteneğini
gösterir.
Maruz kalınan yüksek sıcaklık, lasti-
ğin malzemesinin bozulmasına ve
ömrünün kısalmasına neden olabilir,
ve aşırı sıcaklık ani lastik patlamala-
rına da yol açabilir. B ve A sınıfları,
laboratuar test tekerleklerinde ölçü-
len, yasal düzenlemelerin gerektirdi-
ği asgari değerlerden daha yüksek
performans düzeylerini gösterir.
Düşük yanaklı lastik
Boy oranı 50’den düşük olan düşük
yanaklı lastikler, sportif görünüm için
kullanılır.
Yanak yüksekliği oranı (kesit yüksek-
liğinin kesit enine oranı) düşük olan
lastikler kontrol ve frenleme için en
uygun hale getirildiğinden, bunlarla
yolculuk yapmak rahatsız ve fazla
gürültülü olabilir.
Lastik sıcaklık sınıfı, doğru ola-
rak şişirilmiş ve aşırı yüklenme-
miş lastiklerde belirlenir. Aşırı
hız, yetersiz şişirilmiş lastikler,
fazla şişirilmiş lastikler veya
aşırı yük, birlikte veya ayrı ayrı,
ısı oluşmasına ve muhtemel ani
lastik patlamalarına neden ola-
bilir. Aksi halde aracın kontrolü-
nü kaybedebilir ve kazaya ne-
den olabilirsiniz.
UYARI
Düşük yanak yüksekliği olan bir
lastiğin yan duvarı, standart las-
tiğe göre kısadır, tekerleğin
jantı ve lastiğin kendisi daha ko-
lay hasar görür. Lastik ve teker-
leklerde oluşacak hasarı en az
seviyeye indirmek için aşağıda-
ki kurallara uyunuz ve aracı dik-
katli sürünüz:
•Bozuk bir yolda veya arazide
giderken, lastikler ve tekerlek-
lerin zarar görmemesi için dik-
katli olunuz. Sürüşü tamamla-
dıktan sonra, lastikleri ve jant-
ları kontrol ediniz.
DİKKAT
•Yoldaki bir çukurdan, hız tüm-
seğinden, rögar kapağından
veya kaldırım kenarı taşından
geçerken lastiklerin ve teker-
leklerin zarar görmeyeceği şe-
kilde aracı yavaşça sürünüz.
•Lastik şiddetli bir darbeye
maruz kalmışsa, aracınızı hiç
vakit kaybetmeden en yakın
HYUNDAI yetkili servisinde
incelettirmenizi öneririz.
•Lastik hasarını önlemek için
lastik durumunu ve basıncını
her 3.000 km'de bir kontrol
ediniz.
•Lastik hasarını gözle bakarak
fark etmeniz kolay değildir.
Ancak lastik hasarı ile ilgili en
ufak bir belirti varsa, lastiği
kontrol ettirin veya değiştirin,
zira lastik hasarı lastikte hava
kaçağına neden olabilir.
•Eğer lastik bozuk bir yolda
veya arazide, yol çukurunda
veya rögar kapağında veya
kaldırım kenar taşında gider-
ken hasar görürse, garanti
kapsamına girmez.