Alfa Romeo 147 2004 Instrukcja obsługi (in Polish)

POZNAWANIE SAMOCHODU
219
NA S\fACJ\b PAL\bW
Ab\f un\bknàç pom\f∏k\b prz\f wlewan\bu
pal\bwa, Êredn\bca wlewu zb\born\bka pal\bwa
jest mn\bejsza n\b˝ koƒcówka d\fstr\fbutora
z benz\fnà o∏ow\bowà.
Urzàdzenia zap\fbiegajàce
zanieczyszczeniu Êr\fd\fwiska
zam\fnt\fwane w sam\fch\f-
dzie, wymagajà st\fs\fwania wy∏àcz-
nie benzyny bez\f∏\fwi\fwej \f liczbie
\fktan\fwej nie ni˝szej ni˝ 95.W ˝adnym przypadku nie
wlewaç ch\fçby niewielk\niej
il\fÊci benzyny \f∏\fwi\fwej
d\f zbi\frnika sam\fch\fdu, p\fnie-
wa˝ katalizat\fr z\fstanie nie\fd-
wracalnie uszk\fdz\fny. Je˝eli d\f
zbi\frnika paliwa przypadk\fw\f
wlejemy nawet niewielkà il\fÊç tej
benzyny NIE URUCHAMIAå SILNI-
KA. Nie prób\fwaç mieszaç
w zbi\frniku paliwa nawet nie-
wielkiej il\fÊç przypadk\fw\f wlanej
benzyny \f∏\fwi\fwej z benzynà bez-
\f∏\fwi\fwà. Je˝eli si´ t\f zda˝y
\fpró˝niç ca∏k\fwicie zbi\frnik \fraz
uk∏ad zasilania paliwa.
Uszk\fdz\fny katalizat\fr
nie neutralizuje zanie-
czyszcze\b znajdujàcych si´
w spalinach i w k\fnsekwencji za-
nieczyszcza Êr\fd\fwisk\f.
W n\bsk\bch temperaturach zewn´trzn\fch
w oleju nap´dow\fm zachodzà reakcje
zmn\bejszajàce jego p∏\fnnoÊç z powodu
tworzen\ba s\b´ paraf\bn\f powodujàcej w
konsekwencj\b n\bebezp\beczeƒstwo zatka-
n\ba f\bltra oleju nap´dowego.
Ab\f tego un\bknàç oleje nap´dowe po-
dz\belono na oleje t\fpu z\bmowego \b letn\be-
go, które nale˝\f stosowaç w zale˝noÊc\b
od por\f roku.
W poÊredn\bch porach roku charakter\f-
zujàc\fch s\b´ zm\benn\fm\b temperaturam\b
(od 0 ºC do
+15 ºC) jakoÊç oleju dost´p-
nego na stacjach pal\bw mo˝e okazaç s\b´
n\beodpow\bedn\ba.
W t\fm prz\fpadku, gd\f u˝\fwa s\b´ samo-
chodu po d∏ug\bch okresach postoju \b na-
st´pn\fm urucham\ban\bu s\bln\bka w n\bsk\bch
temperaturach (np. w górach) nape∏n\baç
zb\born\bk pal\bwa olejem nap´dow\fm t\fpu
z\bmowego; w \bnn\fch prz\fpadkach zaleca
s\b´ m\beszaç olej nap´dow\f z p∏\fnem
przec\bw zamarzan\bu
DIESEL MIX
, w
proporcjach podan\fch na opakowan\bu
w\frobu, wlewajàc do zb\born\bka najp\berw
p∏\fn a nast´pn\be olej nap´dow\f.
P∏\fn przec\bw zamarza\pn\bu
DIESEL MIX
pow\bn\ben zostaç wlan\f do zb\born\bka
przed reakcjam\b spowodowan\fm\b n\bskà
temperaturà. Gd\f p∏\fn zostan\be wlan\f za
póêno, n\be da to ˝adnego efektu.
Zbi\frnik paliwa p\fwi-
nien byç nape∏ni\fny wy-
∏àcznie \flejem nap´d\f-
wym spe∏niajàcym wymagania
n\frm Eur\fpa EN590. U˝ycie innych
pr\fduktów lub mieszanie \fleju
m\f˝e sp\fw\fd\fwaç uszk\fdzenie
silnika i w k\fnsekwencji utrat´
gwarancji. W przypadku p\fmy∏k\f-
weg\f nape∏nienia zbi\frnika in-
nym paliwem, nie uruchamiaç sil-
nika, ale ca∏k\fwicie \fpró˝niç
zbi\frnik paliwa. Je˝eli silnik jed-
nak z\fsta∏ uruch\fmi\fny ch\fçby na
krótki \fkres czasu nale˝y ca∏k\fwi-
cie \fpró˝niç zbi\frnik paliwa \fraz
uk∏ad zasilania paliwem.
S\bLN\bK\b J\fD

POZNAWANIE SAMOCHODU
220
KOREK WLEWU PAL\bWA(rys. 180) Korek wlewu pal\bwa (
A) w\fposa˝on\f
jest w zamek otw\beran\f klucz\fk\bem
\b w l\bnk´ zabezp\beczajàcà przed zgub\be-
n\bem (
B) prz\fmocowanà do pokr\fw\f (
C).
Ab\f uz\fskaç dost´p do korka wlewu pa-
l\bwa, nale˝\f otworz\fç pokr\fw´ \b obróc\bç
klucz\fk w zamku przec\bwn\be do ruchu
wskazówek zegara \b w\fjàç korek.
Podczas nape∏n\ban\ba zb\born\bka pal\bwem
um\beÊc\bç korek wlewu pal\bwa na uchw\f-
c\be znajdujàc\fm s\b´ w pokr\fw\be, w spo-
sób pokazan\f na r\fsunku.
UWAGA
Hermet\fczne zamkn\b´c\be
korka wlewu pal\bwa mo˝e spowodowaç
lekk\b wzrost c\bÊn\ben\b\pa w zb\born\bku. Ewen-
tualn\f szum podczas odkr´can\ba korka
wlewu pal\bwa jest zjaw\bsk\bem normal-
n\fm.
Po nape∏n\ben\bu zb\born\bka wkr´c\bç korek
zgodn\be z ruchem wskazówek zegara do
us∏\fszen\ba jednego lub k\blku dêw\b´ków
zablokowan\ba; nast´pn\be obróc\bç klucz\fk
zgodn\be z ruchem wskazówek zegara
\b w\fjàç. Zamknàç pokr\fw´.
UWAGA
Ponadto dla zapewn\ben\ba
bezp\beczeƒstwa, przed uruchom\ben\bem
s\bln\bka sprawdz\bç, cz\f koƒcówka w´˝a
d\fstr\fbutora jest praw\bd∏owo zamocowa-
na w d\fstr\fbutorze pal\bwa.
OCHRONA
ÂRODOW\bSKA
NA\fURALNEGOProjektanc\b \b konstruktorz\f samochodu
udoskonal\bl\b go n\be t\flko pod wzgl´dem
os\bàgów \b bezp\beczeƒstwa, ale równ\be˝
po∏o˝\fl\b du˝\f nac\bsk \pna ochron´ Êrodow\b-
ska.
W\bdaç to w zastosowan\bu mater\ba∏ów,
technolog\b\b \b urzàdzeƒ, b´dàc\fch w sta-
n\be zredukowaç lub drast\fczn\be zmn\bej-
sz\fç em\bsj´ szkodl\bw\fch substancj\b, spe∏-
n\bajàc równoczeÊn\be w\p\fmagan\ba m\b´dz\f-
narodow\fch norm ochron\f Êrodow\bska. ZAS\fOSOWAN\bE MA\fER\bA¸ÓW
N\bESZKODL\bWYCH DLA
ÂRODOW\bSKA NA\fURALNEGO˚aden element samochodu n\be zaw\bera
azbestu. Tap\bcerka \b urzàdzen\ba kl\bmat\f-
zac\fjne n\be zaw\berajà CFC (chlorofluoro-
w´glowodorów), gazów n\bszczàc\fch war-
stw´ ozonowà.
Barwn\bk\b \b pokr\fc\ba ant\fkoroz\fjne Êrub
n\be zaw\berajà kadmu, an\b chrom\banów,
które mogà zan\becz\fszczaç pow\betrze
\b warstw\f wodonoÊne.
Nie zbli˝aç si´ d\f wlewu
paliwa z \ftwartym \fgniem
lub zapal\fnym papier\f-
sem. Niebezpiecze\bstw\f p\f˝aru. Nie zbli˝aç twarzy d\f wlewu pa-
liwa, aby nie wdychaç szk\fdliwych
\fparów benzyny. W razie k\fnieczn\fÊci wy-
miany k\frka wlewu pali-
wa wymieniç g\f wy∏àcznie
na n\fwy \fryginalny, aby nie
zmniejszyç sprawn\fÊci uk∏adu re-
cyrkulacji i \fdzysku par paliwa.
rys. 180
A0A0443b

POZNAWANIE SAMOCHODU
221
URZÑDZEN\bA REDUKUJÑCE
EM\bSJ¢ ZAN\bECZYSZCZ\DE¡(silniki benzyn\fwe)
Katalizat\fr trójfunkcyjnyUk∏ad w\fdechow\f w\fposa˝on\f jest
w katal\bzator, um\beszczon\f w obudow\be
ze stal\b n\berdzewnej, odpornej na w\fso-
k\be temperatur\f \b w\fpe∏n\bon\f stopem
metal\b szlachetn\fch.
Katal\bzator przetwarza n\be spalone w´-
glowodor\f, tlenk\b w´gla, tlenk\b azotu,
które znajdujà s\b´ w spal\bnach (nawet
w n\bew\belk\bch \bloÊc\bach, dz\b´k\b elektro-
n\bczn\be sterowanemu uk∏adow\b wtr\fsku /
zap∏onu) w substancje n\beszkodl\bwe.
P\fdczas n\frmalnej pracy
katalizat\fr \fsiàga bardz\f
wys\fkà temperatur´. Nie
park\fwaç sam\fch\fdu na ∏atw\f-
palnym p\fd∏\f˝u (sucha trawa, pa-
pier, suche liÊcie, ig∏y drzew szpil-
k\fwych itp.). S\fnda lambda
Czujn\bk\b tlenu (sond\f lambda) m\berzà
\bloÊç tlenu znajdujàcà s\b´ w spal\bnach.
S\fgna∏ przes\f∏an\f z sond\f lambda jest
w\fkorz\fstan\f przez centralk´ elektron\bcz-
nà s\fstemu wtr\fsku \b zap∏onu do regula-
cj\b sk∏adu m\beszank\b pow\betrzno-pal\b-
wowej. Uk∏ad zap\fbiegajàcy
ulatnianiu si´ par paliwaPon\bewa˝ n\bemo˝l\bwe jest, nawet prz\f
w\f∏àczon\fm s\bln\bku, zapob\began\be two-
rzen\bu s\b´ oparów pal\bwa, uk∏ad groma-
dz\b je w specjaln\fm f\bltrze z w´glem ak-
t\fwn\fm.
Podczas prac\f s\bln\bka opar\f zostajà za-
s\fsane \b spalone w s\bln\bku.
URZÑDZEN\bA REDUKUJÑCE
EM\bSJ¢ ZAN\bECZYSZCZ\DE¡(silniki JTD)
Katalizat\fr utleniajàcyKatal\bzator przetwarza zan\becz\fszczen\ba,
które znajdujà s\b´ w spal\bnach (tlenk w´-
gla, n\be spalone w´glowodor\f \b czàstk\b
sta∏e) na substancje n\beszkodl\bwe reduku-
jàc d\fm\ben\be \b charakter\fst\fczn\f zapach
spal\bn s\bln\bków na olej nap´dow\f.
Katal\bzator sk∏ada s\b´ obudow\f metlo-
wej ze stal\b n\berdzewnej w któr\fm
um\beszczono korpus ceram\bczn\f o prze-
kroju w kszta∏c\be plastra m\bodu z dodat-
k\bem stopu metal\b szlachetn\fch b´dàc\fch
katal\bzatoram\b reakcj\b chem\bczn\fch.Uk∏ad recyrkulacji spalin (E.G.R.)Real\bzuje rec\frkulacj´ spal\bn, tzn po-
wtórne sk\berowan\be cz´Êc\b gazów spal\b-
now\fch do s\bln\bka, w \bloÊc\b zale˝nej od
warunków dz\ba∏an\ba s\bln\bka.
Rec\frkulacja jest u˝\fwana, w raz\be po-
trzeb\f do obn\b˝en\ba tlenków azotu.

PRAWID¸OWA EKSPLOATACJA SAMOCHODU
222
PROCEDURA URUCHAMIANIA
SILNIKA DLA WERSJI
BENZYNOWYCHUWAGA
Wa˝ne je\bt aby n\fe nac\f\bkaç
peda∏u przyÊp\fe\bzen\fa je˝el\f \b\fln\fk n\fe
je\bt uruchom\fony.
1) Sprawdz\fç, czy dêw\fgn\fa hamulca
po\btojowego je\bt zac\fàgn\f´ta.
2) Prze\bunàç dêw\fgn\f´ zm\fany b\fegów
w po∏o˝en\fe neutralne (luzu).
3) Wc\f\bnàç do oporu peda∏ \bprz´g∏a,
aby rozru\bzn\fk n\fe obraca∏ kó∏ w \bkrzyn\f
b\fegów.
4) Upewn\fç \b\f´, czy w\bzy\bt\ck\fe urzàdze-
n\fa elektryczne, a w \bzczególnoÊc\f te,
które pob\ferajà du˝à moc (np. ogrzewa-
na tylna \bzyba) \bà wy∏àczone.
5) Obróc\fç kluczyk w po∏o˝en\fe
AV V
\f zwoln\fç go jak tylko \b\fln\fk \b\f´ uruchom\f.
\b) Je˝el\f \b\fln\fk n\fe uruchom\f∏ \b\f´, obró-
c\fç kluczyk w po∏o˝en\fe
STOP
\f powtó-
rzyç procedur´.
UWAGA
Je˝el\f \b\fln\fka n\fe mo˝na
uruchom\fç, n\fe próbowaç dalej, gdy˝
mo˝na u\bzkodz\fç katal\fzator, najlep\fej
zwróc\fç \b\f´ do ASO Alfa Romeo.
Wy∏àczn\fk zap∏onu po\b\fada urzàdzen\fe
zabezp\feczajàce, które zmu\bza w
przypadku n\fe uruchom\fen\fa \b\fln\fka do
obrócen\fa kluczyka w wy∏àczn\fku zap∏o-
nu w po∏o˝en\fe
STOP
przed kolejnym
uruchom\fen\fem.
Podobn\fe, gdy \b\fln\fk je\bt ju˝ urucho-
m\fony, urzàdzen\fe to zabezp\fecza przed
obrócen\fem kluczyka z po∏o˝en\fa
MAR
w po∏o˝en\fe
AV V
.
URUCHA\bIANIE
\fILNIKAUWAGA
Samochód wypo\ba˝ony je\bt
w elektron\fczne urzàdzen\fe blokujàce
uruchom\fen\fe \b\fln\fka. Je˝el\f \b\fln\fka n\fe
mo˝na uruchom\fç, patrz rozdz\fa∏ “Sy\b-
tem Alfa Romeo CODE“.
P P
P
P
R
R
R
R
A
A
A
A
W
W
W
W
I
I
I
I
D
D
D
D
¸
¸
¸
¸
O
O
O
O
W
W
W
W
A
A
A
A




E
E
E
E
K
K
K
K
\f
\f
\f
\f
P
P
P
P
L
L
L
L
O
O
O
O
A
A
A
A
T
T
T
T
A
A
A
A
C
C
C
C
J
J
J
J
A
A
A
A




\f
\f
\f
\f
A
A
A
A
\b
\b
\b
\b
O
O
O
O
C
C
C
C
H
H
H
H
O
O
O
O
D
D
D
D
U
U
U
UW po\fzàtkowym okresie
eksploata\fji samo\fhodu
zale\fa si´ nie ob\fià˝aç go
nadmiernie (np. gwa∏townie przy-
Êpieszaç, jeêdziç z maksymalnà
pr´dkoÊ\fià przez d∏u˝szy \fzas,
ostro hamowaç itp.).Uru\fhamianie silnika
w zamkni´tym pomiesz-
\fzeniu jest bardzo niebez-
pie\fzne. Silnik zu˝ywa tlen, a wy-
dziela tlenek w´gla oraz inne tok-
sy\fzne gazy.
Gdy silnik jest wy∏à\fzony,
nie zostawiaç klu\fzyka
w wy∏à\fzniku zap∏onu w po-
∏o˝eniu MAR, aby niepotrzebnie roz-
∏adowywaç akumulatora.

PRAWID¸OWA EKSPLOATACJA SAMOCHODU
223
PROCEDURA URUCHAMIANIA
SILNIKA DLA WERSJI JTD1)Sprawdz\fç, czy dêw\fgn\fa hamulca
po\btojowego je\bt zac\fàgn\f´ta.
2) Prze\bunàç dêw\fgn\f´ zm\fany b\fegów
w po∏o˝en\fe neutralne (luzu).
3) Obróc\fç kluczyk w wy∏àczn\fku zap∏o-
nu w pozycj´
MAR
. Na wyÊw\fetlaczu
w\felofunkcyjnym rekonf\fgurowanym za-
pal\f \b\f´ lampka \bygnal\fzacyjna
m
.
4) Odczekaç a˝ lampka \bygnal\fzacyjna
m
zgaÊn\fe, co na\btàp\f tym \bzybc\fej, \fm
c\feplej\bzy je\bt \b\fln\fk. Przy \b\fln\fku bardzo
goràcym moment zapalen\fa \f zgaÊn\f´c\fa
lampk\f mo˝e byç n\fezauwa˝alny.
5) Wc\f\bnàç do oporu peda∏ \bprz´g∏a.
\b) Obróc\fç kluczyk w wy∏àczn\fku zap∏onu
w pozycj´
AV V
, natychm\fa\bt po zgaÊn\f´-
c\fu lampk\f \bygnal\fzacyjnej
m
uruchom\fç
\b\fln\fk. Zbyt d∏ug\fe oczek\fwan\fe na rozruch
\bpraw\f, ˝e nagrzewan\fe Êw\fec b´dz\fe
n\fepotrzebne.
UWAGA
Urzàdzen\fa elektryczne, któ-
re pob\ferajà du˝o energ\f\f (uk∏ad kl\fmaty-
zacj\f, tylna ogrzewana \bzyba) zo\btajà
wy∏àczone automatyczn\fe podcza\b uru-
cham\fan\fa \b\fln\fka.
Je˝el\f \b\fln\fk n\fe uruchom\f \b\f´ za p\ferw-
\bzym razem, obróc\fç kluczyk w wy∏àczn\f-
ku zap∏onu w po∏o˝en\fe
STOP
przed
kolejnym uruchom\fen\fem.
Je˝el\f jednak \b\fln\fka n\fe uda∏o urucho-
m\fç (przy \bprawnym uk∏adz\fe Alfa Romeo
CODE), n\fe próbowaç dalej.
Spróbowaç uruchom\fç \b\fln\fk akumula-
torem dodatkowym, je˝el\f przyczynà bra-
ku uruchom\fen\fa \b\fln\fka by∏ roz∏adowany
akumulator. N\fe u˝ywaç ab\bolutn\fe urzà-
dzen\fa do ∏adowan\fa akumulatorów
(pro\btown\fka) do urucham\fan\fa \b\fln\fka.
NAGRZEWANIE \fILNIKA– Ru\bzaç \bpokojn\fe, utrzymywaç Êred-
n\fà pr´dkoÊç obrotowà \b\fln\fka, un\fkaç
gwa∏townych przy\bp\fe\bzeƒ.
– N\fe obc\fà˝aç zbytn\fo \b\fln\fka podcza\b
p\ferw\bzych k\flometrów; odczekaç, a˝
p∏yn ch∏odzàcy o\b\fàgn\fe temperatur´ 50-
60 ºC.WY¸ÑCZENIE \fILNIKA– Zwoln\fç peda∏ przy\bp\fe\bzen\fa \f po-
czekaç a˝ pr´dkoÊç obrotowa \b\fln\fka ob-
n\f˝y \b\f´ do pr´dkoÊc\f \cobrotowej b\fegu ja-
∏owego.
– Obróc\fç kluczyk w wy∏àczn\fku zap∏o-
nu w po∏o˝en\fe
STOP
; \b\fln\fk wy∏àczy \b\f´.
UWAGA
Po d∏ug\fej jeêdz\fe nale˝y po-
zwol\fç \b\fln\fkow\f “z∏apaç oddech“; przed
wy∏àczen\fem pozo\btaw\fç go na b\fegu ja-
∏owym \f poczekaç, a˝ temperatura w ko-
morze \b\fln\fka \b\f´ obn\f˝y.

PRAWID¸OWA EKSPLOATACJA SAMOCHODU
224
Sz\fzególnie w samo\fho-
da\fh wyposa˝ony\fh w tur-
bospr´˝ark´, ale general-
nie równie˝ w inny\fh samo\fho-
da\fh nie na\fiskaç nigdy na peda∏
przyspieszenia przed \zwy∏à\fzeniem
silnika. Na\fiskanie na peda∏ przyspie-
szenia ni\f nie daje, powoduje je-
dynie wi´ksze zu˝y\fie paliwa i
mo˝e spowodowaç uszkodzenie
∏o˝ysk wirnika turbospr´˝arki.
URUCHO\bIENIE AWARYJNEJe˝el\f \by\btem Alfa Romeo CODE n\fe roz-
pozna kodu prze\by∏anego z kluczyka do
wy∏àczn\fka zap∏onu (lampka \bygnal\fza-
cyjna
¢
w ze\btaw\fe w\bkaên\fków Êw\fec\f
Êw\fat∏em c\fàg∏ym), mo˝na uruchom\fç
awaryjne \b\fln\fk, u˝ywajàc kodu um\fe\bz-
czonego na karc\fe kodowej CODE.
OdnoÊn\fe op\f\bu procedury urucham\fa-
n\fa awaryjnego patrz rozdz\fa∏ “W raz\fe
awar\f\f“.
NA PO\fTOJUZo\btaw\fajàc \bamochód na po\btoju wy-
konaç pon\f˝\bze czynnoÊc\f:
– wy∏àczyç \b\fln\fk;
– zac\fàgnàç hamulec po\btojowy;
– w∏àczyç p\ferw\bzy b\feg, gdy \bamo-
chód \bto\f na podjeêdz\fe lub w\bteczny,
gdy \bto\f na zjeêdz\fe;
– \bkr´c\fç ko∏a przedn\fe w tak\f \bpo\bób,
aby zagwarantowaç natychm\fa\btowe za-
trzyman\fe \bamochodu w raz\fe zwoln\fen\fa
hamulca po\btojowego.
UWAGA
Je˝el\f \b\fln\fk wy∏àczy \b\f´ pod-
cza\b jazdy \bamochodu nale˝y \bprawdz\fç
przy na\bt´pnym uruchom\fen\fu \b\fln\fka,
czy zapala \b\f´ lampka\c \bygnal\fzacyjna Al-
fa Romeo CODE (
¢
). W tej \bytuacj\f pod-
cza\b po\btoju \bamochodu \bprawdz\fç, czy
po wy∏àczen\fu \f ponownym uruchom\fe-
n\fu \b\fln\fka lampka zgaÊn\fe. W przec\fw-
nym raz\fe, zwróc\fç \b\f´ do ASO Alfa Ro-
meo.
Absolutnie zabrania si´
uru\fhamiania silnika przez
p\fhanie, holowanie lub
zjazd ze wzniesienia. Spowoduje
to nap∏yw paliwa do katalizatora
i jego nieodwra\falne uszkodzenie.
Nale˝y pami´taç, ˝e gdy
nie jest uru\fhomiony sil-
nik nie dzia∏a uk∏ad wspo-
magania hamul\fów, ani uk∏ad
wspomagania kierowni\fy. Nale˝y
wi´\f u˝yç du˝o wi´kszej si∏y przy
na\fisku na peda∏ hamul\fa oraz
przy obra\faniu kierowni\fà. Przy wy∏à\fzonym silniku
nie zostawiaç klu\fzyka
w wy∏à\fzniku zap∏onu
w po∏o˝eniu MAR, aby uniknàç
niepotrzebnego poboru pràdu
i roz∏adowania akumulatora.
Nie zostawiaç nigdy
dzie\fi w niezabezpie\fzo-
nym samo\fhodzie. Wysia-
dajà\f z samo\fhodu zawsze wyjàç
klu\fzyk z wy∏à\fznika zap∏onu
i wziàç go ze sobà.

PRAWID¸OWA EKSPLOATACJA SAMOCHODU
225
– Sprawdz\fç, czy \by\btemy zabezp\fecze-
n\fa dz\fec\f (fotel\fk\f, ko∏y\bk\f \ftp.) \bà po-
prawn\fe zamocowane na tylnym \b\fedze-
n\fu.
– Starann\fe zamocowaç ewentualne
przedm\foty w baga˝n\fku, aby podcza\b
gwa∏townego hamowan\fa n\fe prze\bun´∏y
\b\f´ do przodu.
– Un\fkaç \bpo˝ywan\fa c\f´˝ko\btrawnych
po\b\f∏ków przed podró˝à. Lekk\f po\b\f∏ek
pozwala na zachowan\fe dobrego reflek\bu
\f pe∏nej koncentracj\f. Przede w\bzy\btk\fm
un\fkaç \bpo˝ywan\fa alkoholu.
Pam\f´taç o okre\bowym \bprawdzen\fu:
– c\fÊn\fen\fa \f \btanu opon;
– poz\fomu oleju \b\fln\fkowego;
– poz\fomu p∏ynu ch∏odzàcego \b\fln\fk
\f \btanu uk∏adu ch∏odzen\fa;
– poz\fomu p∏ynu hamulcowego;
– poz\fomu oleju w\bpomagan\fa k\ferow-
n\fcy;
– poz\fomu p∏ynu do \bpry\bk\fwaczy \bzyb.
PODCZA\f PODRÓ˚Y– P\ferw\bzà za\badà bezp\fecznej jazdy
je\bt o\btro˝noÊç.
– O\btro˝noÊç oznacza tak˝e um\fej´t-
noÊç przew\fdywan\fa b∏´dnego \f n\fe-
o\btro˝nego zachowan\fa \b\f´ \fnnych u˝yt-
kown\fków dróg.
– Prze\btrzegaç Êc\fÊle przep\f\bów ruchu
drogowego kraju w którym \bamochód
je\bt ek\bploatowany, a przede w\bzy\btk\fm
ogran\fczeƒ pr´dkoÊc\f.
– Zaw\bze \bprawdzaç, czy oprócz k\fe-
rowcy równ\fe˝ pozo\btal\f pa\ba˝erow\fe
majà zap\f´te pa\by bezp\feczeƒ\btwa, czy
dz\fec\f przewo˝one \bà w odpow\fedn\fch fo-
tel\fkach \f czy ewentualn\fe przewo˝one
zw\ferz´ta um\fe\bzczone \bà w odpow\fed-
n\fm m\fej\bcu.
– D∏ug\fe podró˝e pow\fnny byç podej-
mowane wówcza\b, gdy k\ferujàcy je\bt
w dobrej form\fe.
Prowadzenie w stanie
nietrzeêwym, pod dzia∏a-
niem Êrodków odurzajà-
\fy\fh i okreÊlony\fh leków jest bar-
dzo niebezpie\fzne dla Was i dla
inny\fh u˝ytkowników dróg.
JAZDA BEZPIECZNAAlfa 147 zo\bta∏a tak zaprojek\ctowana,
aby gwarantowa∏a mak\bymalne bezp\fe-
czeƒ\btwo pa\ba˝erom \bamochodu. Jed-
nak˝e zachowan\fe k\ferowcy pozo\btaje
zaw\bze czynn\fk\fem decydujàcym o bez-
p\feczeƒ\btw\fe na drodze.
Pon\f˝ej podano k\flka zaleceƒ na temat
bezp\fecznej jazdy w ró˝nych warunkach.
Oczyw\fÊc\fe w\fele z n\fch b´dz\fe Wam zna-
nych, ale w ka˝dym raz\fe warto jednak
przeczytaç je uwa˝n\fe. PRZED WYRU\fZENIE\b
W PODRÓ˚– Upewn\fç \b\f´, czy reflektory \f Êw\fat∏a
dz\fa∏ajà poprawn\fe.
– Wyregulowaç \b\fedzen\fa, k\ferown\fc´
\f lu\bterka w\bteczne tak, aby uzy\bkaç naj-
lep\bzà pozycj´ podcza\b jazdy.
– Starann\fe wyregulowaç zag∏ówk\f,
aby op\fera∏a \b\f´ na n\fch g∏owa, a n\fe
\bzyja. Upewn\fç \b\f´, czy n\fe ma prze\bzkód
pod peda∏am\f przy nac\f\bkan\fu peda∏ów
(êle rozc\fàgn\f´te dywan\fk\f \ftp.).

PRAWID¸OWA EKSPLOATACJA SAMOCHODU
226
Zapinaç zawsze pasy
bezpie\fzeƒstwa zarówno
na siedzenia\fh przedni\fh
jak i tylny\fh w tym ewentualne
pasy dzie\fiom przewo˝onym na
fotelika\fh. Podró˝owanie bez za-
pi´ty\fh pasów bezpie\fzeƒstwa
zwi´ksza ryzyko powa˝ny\fh obra-
˝eƒ lub Êmier\fi w razie zderzenia. Sprawdziç, \fzy ewentual-
ne dywaniki sà dobrze
roz\fiàgni´te i nie prze-
szkadzajà przy na\fiskaniu na pe-
da∏y. Nawet niewielka pr\zzeszkoda
mo˝e spowodowaç zmniejszenie
skoku peda∏u hamul\fa.
JAZDA NOCÑOto g∏ówne w\bkazówk\f, których nale˝y
prze\btrzegaç podcza\b jazdy nocà.
– Jechaç bardzo o\btro˝n\fe, w nocy wa-
runk\f jazdy \bà bardz\fej ab\borbujàce.
– Zmn\fej\bzyç pr´dkoÊç, \bzczególn\fe na
drogach n\feoÊw\fetlonych.
– Przy p\ferw\bzych objawach \bennoÊc\f
zatrzymaç \b\f´ \f odpoczàç. Dal\bza jazda,
gdy odczuwa \b\f´ \bennoÊç je\bt n\febez-
p\feczna zarówno dla k\ferowcy \f dla \fn-
nych. Podjàç jazd´ dop\fero po wy\btarcza-
jàcym odpoczynku.
– Utrzymywaç bezp\fecznà \codleg∏oÊç od
\bamochodu jadàcego przed nam\f, pon\fe-
wa˝ trudn\fej je\bt ocen\fç pr´dkoÊç \bamo-
chodu w\fdzàc tylko jego tylne Êw\fat∏a.
– Upewn\fç \b\f´, czy Êw\fat∏a reflektorów
\bà praw\fd∏owo u\btaw\fone: Êw\fat∏a u\bta-
w\fone zbyt n\f\bko zmn\f\cej\bzajà w\fdocznoÊç,
natom\fa\bt u\btaw\fone zbyt wy\boko b´dà
oÊlep\faç \fnnych u˝ytkown\fków drog\f.
– U˝ywaç Êw\fate∏ drogowych tylko po-
za ob\bzarem zabudowanym \f tylko po
upewn\fen\fu \b\f´, ˝e n\fe prze\bzkadzajà \fn-
nym u˝ytkown\fkom drog\f.
– Podcza\b wym\fjan\fa \fnnego pojazdu
jadàcego z przec\fwka, nale˝y prze∏àczyç
Êw\fat∏a drogowe (je˝el\f \bà w∏àczone) na
Êw\fat∏a m\fjan\fa.
Rozwa˝nie de\fydowaç si´
na monta˝ dodatkowy\fh
spoilerów, obr´\fzy kó∏ ze
stopów lekki\fh i ko∏paków nie
montowany\fh seryjnie, poniewa˝
mogà spowodowaç zmniejszenie
\fh∏odzenia hamul\fów i w konse-
kwen\fji i\fh sprawnoÊç pod\fzas
gwa∏townego, \fz´stego lub d∏u-
giego hamowania.
Nie podró˝owaç z przed-
miotami znajdujà\fymi si´
na pod∏odze, przed sie-
dzeniem kierow\fy. W przypadku
gwa∏townego hamowania mogà
przesunàç si´ pod peda∏y i unie-
mo˝liwiç przyspieszanie lub ha-
mowanie. Woda, lód i sól groma-
dzà\fe si´ na powierz\fhni
tar\fz hamul\fowy\fh zmniej-
szajà sprawnoÊç hamowania przy
pierwszym hamowaniu.
– N\fe podró˝owaç zbyt d∏ugo, okre\bo-
wo zatrzymywaç \b\f´, aby za˝yç troch´ ru-
chu \f wzmocn\fç \b\f´ f\fzyczn\fe.
– Zapewn\fç \bta∏à wym\fan´ pow\fetrza
wewnàtrz \bamochodu.
– N\fe wy∏àczaç \b\fln\fka na zjazdach,
gdy˝ n\fe dz\fa∏a wtedy uk∏ad w\bpomaga-
n\fa hamulców, k\ferown\fcy oraz hamowa-
n\fe \b\fln\fk\fem; trzeba b´dz\fe wtedy u˝yç
du˝o w\f´k\bzej \b\f∏y przy nac\f\bkan\fu peda-
∏u hamulca \f przy obracan\fu k\ferown\fcà.

PRAWID¸OWA EKSPLOATACJA SAMOCHODU
227
– un\fkaç n\fe\bpodz\fewanych zm\fan
pr´dkoÊc\f;
– un\fkaç, w m\far´ mo˝l\fwoÊc\f, wyprze-
dzan\fa \fnnych pojazdów;
– w raz\fe kon\fecznoÊc\f zatrzyman\fa
\bamochodu (u\bzkodzen\fe, \b∏aba w\fdocz-
noÊç \ftp.) nale˝y zjechaç poza pa\b jezdn\f,
w∏àczyç Êw\fat∏a awaryjne \f je˝el\f to mo˝-
l\fwe, Êw\fat∏a m\fjan\fa. W∏àczaç rytm\fczn\fe
\bygna∏ dêw\f´kowy, gdy zauwa˝ymy, ˝e
zbl\f˝a \b\f´ \fnny \bamochód. JAZDA W GÓRACH– Aby n\fe przegrzaç hamulców, przy
zjazdach \bto\bowaç hamowan\fe \b\fln\fk\fem
w∏àczajàc n\f\bk\fe b\feg\f.
– Zabran\fa \b\f´ zje˝d˝aç z góry przy wy-
∏àczonym \b\fln\fku lub na luz\fe, a tym bar-
dz\fej przy kluczyku wyj´tym z wy∏àczn\fka
zap∏onu.
– Jeêdz\fç z um\farkowanà pr´dkoÊc\fà
un\fkajàc “Êc\fnan\fa“ zakr´tów.
– Pam\f´taç, ˝e wyprzedzan\fe pod gór´
je\bt woln\fej\bze, a w\f´c wymaga d∏u˝\bzej,
wolnej drog\f. Je˝el\f je\bteÊc\fe wyprzedza-
n\f pod gór´ nale˝y u∏atw\fç przejazd \fnne-
mu \bamochodow\f.
– Utrzymywaç lampy \f reflektory
w czy\btoÊc\f.
– Poza m\fa\btem uwa˝aç na przeb\fega-
jàce zw\ferz´ta.
JAZDA W DE\fZCZUDe\bzcz \f mokra naw\ferzchn\fa zw\f´k\bza-
jà n\febezp\feczeƒ\btwo na drodze.
Na mokrej naw\ferzchn\f drog\f w\bzy\btk\fe
manewry \bà trudn\fej\bze, pon\fewa˝ przy-
czepnoÊç kó∏ do tak\fej naw\ferzchn\f je\bt
znaczn\fe mn\fej\bza. W kon\bekwencj\f
zmn\fej\bza je\bt \bkutecznoÊç hamowan\fa
\f wyd∏u˝a \b\f´ droga hamowan\fa.
Zalecen\fa których nale˝y prze\btrzegaç
podcza\b jazdy w de\bzczu:
– zmn\fej\bzyç pr´dkoÊç \f utrzymywaç
w\f´k\bzà, bezp\fecznà odleg∏oÊç od \bamo-
chodów jadàcych przed nam\f;
– \fnten\bywny de\bzcz pogar\bza w\fdocz-
noÊç, w tych warunkach równ\fe˝ w dz\feƒ
zapalaç Êw\fat∏a m\fjan\fa, aby byç w\fdocz-
nym dla \fnnych u˝ytkown\fków dróg;
– n\fe przeje˝d˝aç z du˝à pr´dkoÊc\fà
ka∏u˝ \f trzymaç mocno k\ferown\fc´. Mo˝e
to \bpowodowaç utrat´ kontrol\f nad \ba-
mochodem \f wpadn\f´c\fe w poÊl\fzg (zja-
w\f\bko „aquaplan\fngu”); – u\btaw\fç pokr´t∏a \f prze∏àczn\fk\f
ogrzewan\fa \f wentylacj\f na dz\fa∏an\fe
odparowujàce (patrz rozdz\fa∏ “Poznawa-
n\fe \bamochodu) aby uzy\bkaç najlep\bzà
w\fdocznoÊç;
– \bprawdzaç okre\bowo \btan p\fór wyc\fe-
raczek.
JAZDA WE \bGLE– Je˝el\f mg∏a je\bt bardzo g´\bta, nale-
˝y zrezygnowaç z dal\bzej jazdy, a je˝el\f
jazda mu\b\f byç kontynuowana podcza\b
mg∏y lekk\fej, jednol\ftej lub m\fej\bcowej
nale˝y:
– utrzymywaç um\farkowanà pr´dkoÊç;
– w∏àczyç, równ\fe˝ w dz\feƒ, Êw\fat∏a
m\fjan\fa, tylne \f przedn\fe Êw\fat∏a przec\fw-
mg\felne; n\fe w∏àczaç Êw\fate∏ drogowych; UWAGA
Na odc\fnkach o dobrej w\f-
docznoÊc\f wy∏àczaç tylne Êw\fat∏a prze-
c\fwmg\felne. Du˝e nat´˝en\fe tych Êw\fate∏
prze\bzkadza \fnnym u˝ytkown\fkom drog\f
jadàcym za nam\f.
– pam\f´taç, ˝e mg∏a o\b\fa\cda na jezdn\f,
a w\f´c utrudn\fa ka˝dy rodzaj manewru
oraz wyd∏u˝a drog´ hamowan\fa;
– utrzymywaç du˝à, bezp\fecznà odle-
g∏oÊç od \bamochodów jadàcych przed
nam\f;

PRAWID¸OWA EKSPLOATACJA SAMOCHODU
228
JAZDA PO ÂNIEGU I LODZIEOto k\flka w\bkazówek dotyczàcych jazdy
w tych warunkach:
– utrzymywaç um\farkowanà pr´dkoÊç;
– je˝el\f droga je\bt oÊn\fe˝ona drog´,
montowaç opony z\fmowe lub ∏aƒcuchy
przec\fwÊl\fzgowe; patrz odpow\fedn\fe roz-
dz\fa∏y n\fn\fej\bzej In\btrukcj\f;
– \bto\bowaç przede w\bzy\btk\fm hamo-
wan\fe \b\fln\fk\fem \f un\fkaç gwa∏townego
hamowan\fa;
– podcza\b hamowan\fa, gdy \bamochód
n\fe je\bt wypo\ba˝ony \cw ABS, aby n\fe \bpo-
wodowaç zablokowan\fa kó∏, nac\f\bkaç
pul\bacyjn\fe na peda∏ hamulca;
– un\fkaç n\fe\bpodz\fewanych przyÊp\fe-
\bzeƒ \f nag∏ych zm\fan k\ferunku jazdy;
– w z\fm\fe równ\fe˝ na drogach pozor-
n\fe \buchych mogà wy\btàp\fç oblodzen\fa.
Zwracaç \bzczególnà uwag´ jadàc po dro-
gach znajdujàcych \b\f´ w c\fen\fu, c\fàgnà-
cych \b\f´ wzd∏u˝ drzew \f \bka∏, na których
móg∏ zachowaç \b\f´ lód;
– utrzymywaç bezp\fecznà odleg∏oÊç od
\bamochodu jadàcego przed nam\f.
JAZDA Z AB\fABS je\bt uzupe∏n\fen\fem uk∏adu hamul-
cowego przyno\bzàcym g∏ówn\fe dw\fe ko-
rzyÊc\f: 1)
zapob\fega blokowan\fu kó∏ \f w kon-
\bekwencj\f poÊl\fzgow\f podcza\b nag∏ego
hamowan\fa, \bzczególn\fe w warunkach
ma∏ej przyczepnoÊc\f;
2)
umo˝l\fw\fa jednocze\bne hamowan\fe
\f \bkr´can\fe, aby om\fnàç ewentualne
n\fe\bpodz\fewane prze\bzkody. Pozwala
równ\fe˝ podcza\b hamowan\fa k\ferowaç
\bamochodem, wykorzy\btujàc gran\fczne
wartoÊc\f bocznej przyczepnoÊc\f opony.
Aby najlep\fej wykorzy\btaç ABS nale˝y:
– je˝el\f podcza\b hamowan\fa nag∏ego
lub przy ma∏ej przyczepnoÊc\f kó∏ do drog\f
wyczuwa \b\f´ lekk\fe pul\bowan\fe peda∏u ha-
mulca: oznacza to, ˝e ABS dz\fa∏a. N\fe
zwaln\faç peda∏u ale nac\f\bkaç go w dal\bzym
c\fàgu aby utrzymaç akcj´ hamowan\fa;
– ABS zapob\fega blokowan\fu kó∏, ale
n\fe zw\f´k\bza f\fzycznych gran\fc przyczep-
noÊc\f opon do drog\f. Dlatego, tak˝e wte-
dy, gdy \bamochód wypo\ba˝ony je\bt
w ABS nale˝y zachowaç bezp\fecznà odle-
g∏oÊç od \bamochodów jadàcych z przodu
\f ogran\fczyç pr´dkoÊç podcza\b jazdy na
zakr´tach.
ABS \b∏u˝y do zw\f´k\bzen\fa kontrol\f nad
\bamochodem, a n\fe do \bzyb\bzej jazdy.
JAZDA
EKONO\bICZNA
I EKOLOGICZNAPon\f˝ej podane \bà n\fektóre zalecen\fa,
które umo˝l\fw\fajà zmn\fej\bzen\fe zu˝yc\fa
pal\fwa, a w\f´c ko\bztów ek\bploatacj\f
\f zmn\fej\bzen\fe zan\feczy\bzczen\fa Êrodow\f-
\bka.ZALECENIA OGÓLNEObs∏uga samo\fhoduStan \bamochodu je\bt g∏ównym czynn\f-
k\fem wp∏ywajàcym na zu˝yc\fe pal\fwa,
komfort jazdy oraz zapewn\fa d∏ugotrwa-
∏e \f bezawaryjne u˝ytkowan\fe \bamocho-
du. Dlatego nale˝y regularn\fe przepro-
wadzaç kon\feczne \bprawdzen\fa \f regula-
cje, zgodn\fe z “Wykazem okre\bowych
przeglàdów techn\fcznych“ (patrz pozycje:
... Êw\fece zap∏onowe, f\fltr pow\fetrza,
u\btaw\fen\fe faz rozrzàdu).